4 marca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE, w wyroku w połączonych sprawach C‑473/19 i C‑474/19, odpowiadając na pytania prejudycjalne sądu szwedzkiego, potwierdził interpretacje europejskich wymogów ochrony gatunkowej w stosunku do gospodarki leśnej. Z wyroku wynika m. in. potwierdzenie, że:

  • Gospodarka leśna, jak każda inna działalność, podlega wymogom ochrony gatunkowej;
  • Zakazy ochrony gatunkowej ptaków wynikające z art. 5 dyrektywy siedliskowej stosują się do wszystkich ptaków, nie mogą być zawężane tylko do gatunków z załącznika I dyrektywy ptasiej ani tylko do gatunków zagrożonych;
  • Stan ochrony gatunku nie wpływa na chroniące ten gatunek zakazy ochrony gatunkowej; właściwy stan ochrony gatunku nie znosi wymogów jego ochrony. Stan ochrony gatunku ma znaczenie dopiero przy udzielaniu ewentualnych odstępstw od ochrony;
  • Zakaz umyślnego zabijania i niepokojenia zwierząt, przewidziany w art. 12 dyrektywy siedliskowej, dotyczy także działalności nie mającej wprost na celu zabijanie i niepokojenie (takiej jak gospodarka leśna), ale mogącej w przewidywalny sposób powodować taki skutek. Zakaz obowiązuje niezależnie od tego, czy zabijanie lub niepokojenie ma znaczący negatywny wpływ na stan ochrony gatunku i niezależnie od aktualnego stanu ochrony gatunku;
  • Zakaz niszczenia miejsc rozrodu i odpoczynku, przewidziany w art. 12 pkt (d) dyrektywy siedliskowej, jest naruszony gdy wskutek danego działania, rozpatrywanego oddzielnie lub w połączeniu z innymi, pomimo podjętych środków zapobiegawczych dochodzi bezpośrednio bądź pośrednio do utraty trwałej funkcjonalności ekologicznej w siedlisku danego gatunku na danym obszarze w wyniku szkód, niszczenia lub pogorszenia stanu jego siedliska. Prawu jest naruszane niezależnie od tego, czy konsekwencją jest pogorszenie stanu ochrony gatunku.

 

Ochrona gatunkowa z art. 12 dyrektywy siedliskowej dotyczy gatunków wymienionych w zał. IV tej dyrektywy. W Szwecji jej reżim jest rozciągnięty także na ptaki. Gdzie indziej, w tym w Polsce, do ochrony ptaków stosują się (nieco mniej restrykcyjne) wymogi z art. 5 dyrektywy ptasiej.

Pełna treść wyroku jest dostępna na stronie Trybunału