Trybunał Sprawiedliwości UE poinformował przed chwilą komunikatem prasowym o wydaniu opinii rzecznika generalnego w sprawie C-441/17 dotyczącej cięć w Puszczy Białowieskiej. Według komunikatu, rzecznik proponuje Trybunałowi uznanie, że:
  • Polska nie wdrożyła środków koniecznych do ochrony obszaru Natura 2000 Puszcza Białowieska. Podjęte działania w reakcji na bezprecedensową gradację kornika drukarza nie mogą być uznane za takie środki, z uwagi na rozbieżność opinii naukowych co do ich właściwego charakteru, oraz ze względu na fakt, że działania te pokrywają się z zagrożeniami w przyjętym równolegle przez władze polskie planie zadań ochronnych (PZO). Działania te mogą potencjalnie pozbawić PZO jego skuteczności, a wręcz pozwolić władzom polskim na obchodzenie jego postanowień.
  • Z prostego przeglądu chronologii spornych decyzji wynika, że co do działań podejmowanych od 2015 r. w Puszczy nie można było przeprowadzić prawidłowej oceny wymaganej w dyrektywie siedliskowej, co wystarczy do uznania, że Polska uchybiła zobowiązaniom dyrektywy w tym zakresie. Przeprowadzona ocena oddziaływania aneksu do planu urządzenia lasu nie spełniała kryterium „właściwej oceny”, gdyż nie obejmowała wielu aspektów oddziaływania działań gospodarki leśnej na ochronę i integralność całego obszaru Natura 2000 Puszcza Białowieska, oparta była w 2015 r. na danych z 2012 r. i nie rozwiewała wszystkich racjonalnych wątpliwości gdyż istniał nadal spór naukowy co do właściwych metod zwalczania gradacji kornika.
  • Choć należy znaleźć pewną równowagę między działaniami aktywnego i pasywnego gospodarowania mającego na celu zwalczanie kornika, aby osiągnąć cele ochrony wymienione w dyrektywach siedliskowej i ptasiej, to jednak tego wyważenia w żaden sposób nie można znaleźć w decyzji nr 51 DGLP przyjętej w 2017 r., gdyż pozwala ona na wdrożenie działań w postaci wycinki i usuwania drzewostanu bez ograniczeń.
  • Zasada ostrożności zawarta w dyrektywie siedliskowej również została naruszona, gdyż w chwili przyjęcia kwestionowanych środków rzeczywisty i poważny charakter potencjalnego ryzyka naruszenia ochrony i integralności obszaru Natura 2000 Puszcza Białowieska nie był całkowicie zidentyfikowany, oceniony i w danym wypadku wykluczony.
  • Powoływanie się na względy bezpieczeństwa publicznego byłoby prawidłowe tylko po przeprowadzeniu odpowiedniej oceny, wykazaniu braku rozwiązań alternatywnych i zastosowaniu środków kompensujących, a nie spełniono żadnego z tych wymogów.
  • Działania podjęte przez Polskę w Puszczy Białowieskiej mogą doprowadzić do pogorszenia stanu terenów rozrodu gatunków chronionych żyjących na obszarze Natura 2000.

W konkluzji rzecznik generalny zaproponował Trybunałowi uznanie, że Polska uchybiła zobowiązaniom dyrektywy siedliskowej, jak i dyrektywy ptasiej.

Komunikat prasowy TSUE: curia.europa.eu/jcms/upload/docs/application/pdf/2018-02/cp180013pl.pdf
Pełna opinia powinna zostać dziś opublikowana na: curia.europa.eu/juris/documents.jsf?num=C-441/17

Opinia rzecznika generalnego nie rozstrzyga sprawy i nie wiąże Trybunału Sprawiedliwości. Zadanie rzeczników generalnych polega na przedkładaniu Trybunałowi, przy zachowaniu całkowitej niezależności, propozycji rozstrzygnięć prawnych w sprawach, które rozpatrują. Wyrok Trybunału zostanie wydany w terminie późniejszym.