legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12315105
Ustawa ma zastąpić dotychczasowe przepisy o gatunkach obcych, zawarte obecnie w art. 120 ustawy o ochronie przyrody. Powodem inicjatyw legislacyjnej jest obowiązujące od czterech lat unijne rozporządzenie o gatunkach obcych:
eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32014R1143
Zgodnie z projektem:
- Funkcjonować mają dwa wykazy inwazyjnych gatunków obcych stanowiących zagrożenie – wykaz unijny oraz rozszerzony wykaz krajowy. Określi je Minister Środowiska w drodze rozporządzenia, dzieląc jednak w każdym wykazie gatunki na „podlegające obowiązkowi eliminacji” (wraz z określeniem metod eliminacji) oraz na „rozpowszechnione na szeroką skalę” (dla nich określony zostanie „katalog środków zaradczych oraz obszary, na których środki te będą wymagane”).
- Dodatkowo, wskazane zostaną w rozporządzeniu „gatunki zwierząt niepożądanych”. Myśliwi dostaną możliwość eliminowania tych gatunków przez cały rok, bez planowania tych odstrzałów w planach łowieckich, a tylko z zapisywaniem w planach informacji o tych gatunkach i ich eliminacji w roku poprzednim.
- Ma być wprowadzony obowiązek zawiadamiania wójta/burmistrza o stwierdzeniu gatunku z wykazów, ten będzie przekazywał informację do RDOŚ, ten zaś z kolei do GDOŚ. Ma powstać centralny rejestr danych o inwazyjnych gatunkach obcych, z informacjami także o podjętych środkach zaradczych i ich skuteczności.
- Za eliminację gatunków „podlegających obowiązkowi eliminacji” ma odpowiadać RDOŚ, a na obszarach morskich – dyrektor Urzędu Morskiego.
- Organem właściwym w sprawie gatunków obcych będzie GDOŚ i RDOŚ, ale jednostki samorządu, Lasy Państwowe, Wody Polskie mają z nimi „współpracować”, co oznacza gromadzenie i udzielanie informacji, zapobieganie rozprzestrzenianiu się i zwalczanie, w tym eliminację. GDOŚ i RDOŚ mogą podjąć taką współpracę także z PZŁ. Ma być wprowadzony obowiązek udostępniania nieruchomości do tego celu.
- Środki zaradcze w stosunku do gatunków „rozprzestrzenionych na szeroką skalę” ma wprowadzać w zasadzie gmina, ale w rezerwatach przyrody i parkach narodowych – odpowiednio RDOŚ i dyrektor parku, a na gruntach „stanowiących własność osób fizycznych oraz niepaństwowych osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawne” – podmiot władający gruntem, jeśli niezwłocznie po powzięciu wiedzy o gatunku obcym nie zwróci się o to do gminy.
- W przypadku uwolnienia do środowiska gatunków z wykazów, RDOŚ ma nakazywać sprawcy eliminację tych gatunków.
- Przepisy dotyczące gatunków obcych nieujętych w wykazach mają być nieco zmienione. Podobnie jak obecnie, nie będzie zakazów ich wprowadzania w ramach racjonalnej gospodarki rolnej i leśnej. Dozwolone ma być ich wprowadzanie w ramach „zieleni towarzyszącej obiektom budowlanym” (także w formach ochrony przyrody), ale nie w zadrzewieniach poza obszarami zwartej zabudowy. Dozwolone będzie ich wprowadzanie w celu rekultywacji gruntów zdegradowanych lub zdewastowanych w wyniku działalności przemysłowej.
- Wsiedlanie obcych gatunków łownych (np. bażanta, daniela, muflona) będzie wymagać zgody Ministra Środowiska
Projekt ustawy zawiera także „wrzutkę” wykraczającą poza temat gatunków obcych, a mającą ułatwić uprawianie sokolnictwa – zniesienie obowiązku uzyskiwania zezwoleń ministra na polowanie z ptakiem łowczym.
