16 lutego 2022 r. Forest Srewardship Council (FSC Intenational) zakomunikowało, że rozwiązuje Grupę Opracowującą Standard FSC dla Polski. 10-osobowa grupa, w skład której wchodzili 3 przedstawiciele izby ekonomicznej, 3 przedstawiciele izby społecznej, 3 przyrodnicy i zaliczony do Izby Przyrodniczej przedstawiciel Lasów Państwowych, miała opracować nowelizację Krajowego Standardu Gospodarki Leśnej FSC, co jest konieczne w związku z dokonanymi zmianami ramowych kryteriów i wskaźników międzynarodowych. Grupa pracowała 4 lata i odbyła w tym czasie 39 spotkań i 15 dyskusji online, ale ostatecznie nie udało się jej uzgodnić treści standardu. Przyjęte zasady pracy wymagały do tego consensusu wszystkich izb (społecznej, ekonomicznej i przyrodniczej).
Najbliższy finału był 2 Projekt Standardu Gospodarki Leśnej dla Polski, podawany konsultacjom społecznym od lipca do września 2021. Już w tym projekcie zasygnalizowano jednak punkty, co do których grupie nie udało się osiągnąć wymaganego consensusu. Projekt ten nie był więc autoryzowany przez grupę roboczą, a tylko przez FSC International. Kluczowe niezgodności dotyczyły:
- Żądania Lasów Państwowych, żeby w nowym standardzie znieść obowiązujący obecnie wymóg pozostawiania co najmniej 5% użytkowanego rębnie drzewostanu, na co nie zgadzali się pozostali członkowie Izby Przyrodniczej;
- Zapisania minimalnego udziału w certyfikowanych lasach tzw. ekosystemów referencyjnych, tj. drzewostanów pozostawionych bez użytkowania (od lat 90-tych XX w. do 2013 r. certyfikowano większość RDLP Lasów Państwowych używając prowizorycznych standardów z wymogiem 5%, jednak w 2013 r. FSC International narzuciło standard nie zawierający żadnego wymogu procentowego, co spowodowało protest polskich organizacji przyrodniczych i np. wycofanie poparcia Klubu Przyrodnikow dla certyfikacji w systemie FSC). Większość członków Izby Przyrodniczej chciała przywrócenia tego progu, co najmniej na poziomie 3% powierzchni leśnej nadleśnictwa i 5% powierzchni leśnej RDLP, przedstawiciel LP nie był skłonny uzgodnić żadnych progów ilościowych;
- Żądania Lasów Państwowych, żeby dopuścić w skali nadleśnictwa pozyskanie drewna przekraczając przyrost i by dopuścić krótszy nawrót cięć (4 lata zamiast obecnie obowiązujących 5 lat), na co nie zgadzali się pozostali członkowie Izby Przyrodniczej.
Szczegółowy opis tych niezgodności znajduje się w konsultowanym projekcie.
FSC zamierza teraz opracować standard wg tzw. procedury alternatywnej, jako tzw. Przejściowy Standard Krajowy. FSC zapowiada, że w lutym lub marcu 2022 r. utworzy w tym celu nową grupę, tzw. Techniczną Grupę Roboczą (najprawdopodobniej korzystając z przedstawicieli obecnych na polskim rynku firm audytujących), której powierzy dokończenie prac w ciągu ok. 6-9 miesięcy. Projekt nr 2 Standardu zostanie wykorzystany jako początkowy projekt tego procesu. Techniczna Grupa Robocza zapozna się również z uwagami z wrześniowych konsultacji (dotychczasowa grupa nie analizowała całości tych uwag). Przeprowadzone zostaną jeszcze jedne konsultacje publiczne.
Informacja na stronach FSC Polska.
Forest Stewardship Council jest międzynarodową niezależną organizacją, zarządzającą systemem dobrowolnej certyfikacji gospodarki leśnej. Krajowe Standardy Gospodarki Leśnej FSC są podstawą przyznawania certyfikatów FSC. W Polsce certyfikaty takie posiada obecnie większość RDLP Lasów Państwowych z wyjątkiem RDLP Krosno, RDLP Łódź i RDLP Białystok (w którym certyfikowana jest tylko grupa nadleśnictw bez trzech nadleśnictw w Puszczy Białowieskiej), a także LZD w Siemianicach. Certyfikat FSC powinien być potwierdzeniem, że gospodarka leśna jest prowadzona w sposób chroniący wartości ekologiczne, odpowiedzialny społecznie i sensowny ekonomicznie. Certyfikat FSC jest generalnie ceniony wyżej od innych certyfikatów leśnych, np. PEFC, choć często podnoszone jest, że w ostatnich latach i on ulega dewaluacji. Klub Przyrodników do 2014 r. wspierał certyfikację lasów w systemie FSC, ale wskutek tej dewaluacji, w grudniu 2014 r. uznaliśmy i ogłosiliśmy, ze Znak FSC nie będzie też już dla nas dłużej gwarancją odpowiedzialnego leśnictwa. Mimo to wspieraliśmy obecny proces rewizji polskiego standardu i współuczestniczyliśmy w nim, mając nadzieję że FSC wykorzysta go do odtworzenia swojego autorytetu.
