FSC Polska poinformowało o opracowaniu kolejnej - czwartej – wersji projektu zmodernizowanego standardu FSC odpowiedzialnej gospodarki leśnej dla Polski. Jak informowaliśmy wcześniej, próby opracowania nowelizacji standardu przez wspólną grupę roboczą złożoną z przedstawicieli izby gospodarczej, społecznej i przyrodniczej, z włączeniem także przedstawiciela Lasów Państwowych, skończyły się niepowodzeniem, wersje 3 i 4 projektu opracowała tzw. techniczna Grupa Robocza powołana przez FSC Polska (zbudowana z audytorów form certyfikujących). Obecna wersja projektu Standardu jest ostateczna w krajowych pracach nad projektem zmodernizowanego standardu i została przekazana do analizy i ewentualnego zatwierdzenia przez organy FSC International. Dokument jest dostępny pod adresem: https://pl.fsc.org/pl-pl/media/fsc-ins-polpl-projekt-nr-4
Ostateczny projekt jest zbliżony do poprzedniej wersji nr 3. W szczególności zagadnienia budzące dotychczas największe kontrowersje rozstrzygnięto następująco:
- projekt wymagałby uczciwego wyceniania i udzielania zamówień na prace leśne;
- wymagałby w skali nadleśnictwa 3% tzw. powierzchni referencyjnych (ale tworząc niebezpieczną furtkę: dopuszcza się działania mające na celu przywrócenie takich powierzchni do bardziej naturalnych warunków);
- wymagałby pozostawiania fragmentów drzewostanów podczas cięć rębnych (wszystkich typów rębni) w wymiarze 5% bloku drzewostanów rębnych (ostępu);
- teoretycznie wymagałby by nadleśnictwie na 10% powierzchni ochrona (ale także „aktywna”!) była głównym i w pewnych warunkach wyłącznym celem – równocześnie jednak umożliwiałby wliczanie do tego powierzchni Natura 2000 (cokolwiek to znaczy), ekosystemów nieleśnych i lasów ochronnych (jako „HCVF 4”)!;
- umożliwiłby skracanie nawrotu cięć rębni zupełnej do 4 lat (obecnie wymogiem FSC jest con. 5 lat);
- dopuszczałby planowanie pozyskania wyższego od przyrostu;
- zmniejszyłby strefy ochronne przy wodach (które jednak mogą być użytkowane w sposób inny niż zrębem zupełnym) z obecnej szerokości = 2 wysokości drzewostanu do 25 m mierzonej po skarpie;
Niezależnie od dalszych kroków w pracy nad standardem, może nie być go do czego zastosować. Polskie Lasy Państwowe nie chcą utrzymywać certyfikatu FSC, bo wydaje się, że nie są w stanie sprostać nawet obecnym jego wymaganiom. Jeszcze niedawno certyfikowane były wszystkie RDLP z wyjątkiem RDLP Krosno. W 2021 r. audyt stwierdził naruszenie warunków certyfikatu przez RDLP w Łodzi, co doprowadziło do wycofania się tej RDLP z certyfikacji. Następnie z przedłużania certyfikatu FSC zrezygnowały, albo ogłosiły już taki zamiar, RDLP: Gdańsk, Toruń, Poznań, Warszawa, Radom, Piła, Wrocław, Lublin i Białystok. Jako oficjalny powód wskazywana jest niezgoda na postanowienia umowy licencyjnej FSC, nieoficjalnie Lasom przeszkadzają zawarte w standardzie wymagania.
FSC Polska organizuje 23 sierpnia webinarium prezentujące projekt ostatecznie opracowany standardu; można się na nie zgłaszać pod: https://pl.fsc.org/pl-pl/newsfeed/webinarium-na-temat-stanu-rewizji-krajowego-standardu-odpowiedzialnej-gospodarki-lesnej Przedstawiony zostanie także Aktualny status certyfikacji FSC w Polsce.
Forest Stewardship Council (FSC) jest międzynarodową niezależną organizacją, zarządzającą systemem dobrowolnej certyfikacji gospodarki leśnej, używanym na całym świecie, choć z różną intensywnością. W poszczególnych krajach opracowywane sa Krajowe Standardy Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej, jako adaptacje do warunków lokalnych wspólnych, międzynarodowych zasad, kryteriów i ramowych wskaźników. Potrzeba modernizacji krajowych standardów we wszystkich krajach, w tym w Polsce, wynika ze zmodernizowania w 2015 r. standardu międzynarodowego. Certyfikat FSC powinien być potwierdzeniem, że gospodarka leśna jest prowadzona w sposób chroniący wartości ekologiczne, odpowiedzialny społecznie i sensowny ekonomicznie. Jest on ceniony wyżej od innych certyfikatów leśnych, np. PEFC, choć często podnoszone jest, że w ostatnich latach i on ulega dewaluacji.
