Spośród ponad 40 polskich projektów, złożonych w 2015 r. do InstrumentuFinansowego LIFE, Komisja Europejska w tym roku zakwalifikowała dofinansowania z LIFE sześć, o łącznym budżecie ok 13 mln EUR.
Kilka dni temu Zarząd NFOŚiGW podjął decyzję, że - pomimo wcześniejszego zakwalifikowania tych projektów do dofinasowania krajowego i pomimo wystawionych przez Fundusz w 2015 r. promes dofinansowania na odpowiednim druku LIFE - odmawia dofinansowania czterem z tych projektów, a dofinansuje tylko dwa, przeznaczając na to ok. 0,7 mln EUR, mimo wcześniejszego przeznaczenia na dofinansowanie polskich projektów LIFE z naboru 2015 alokacji ok. 4,7 mln EUR. W pismach skierowanych do beneficjentów, NFOŚiGW w żaden sposób nie uzasadnił swojej decyzji.
Na tym etapie kwalifikacji projektu w LIFE, zmiana wcześniej wyrażanej wolidofinansowania projektu przez NFOŚiGW i odmowa potwierdzenia tego dofinansowania, prowadzi w praktyce do rezygnacji z projektu, chyba że wnioskodawca w ciągu ok. 2 tygodni przedstawi inne źródło finansowania w podobnej wysokości. W 24-letniej historii instrumentu LIFE w całej UE nie było dotychczas przypadku, w których instytucja państwa członkowskiego UE niweczyła na tę skalę szanse projektów ze swojego państwa, odmawiając potwierdzenia wcześniejszej deklaracji współfinansowania na tym etapie kwalifikacji projektów w LIFE.
Potencjalne polskie projekty LIFE z naboru 2015 r.:
Beneficjent
Nr projektu
Akronim
Tytul
Szacunkowy budżet (mln EUR)
Wczesniejsza deklaracja wspólfinansowania NFOSiGW (EUR)
Punkty od KE
Punkty od NFOSiGW
Obecna decyzja NFOŚiGW
Klub Przyrodników (jako partner odpowiedzialny za polską częśc projekturealziowanego w Niemczech, w Polsce, na Litwie, Łotwie i w Estonii)
LIFE15 CCM/DE/000138
LIFE Peat Restore
Ograniczenie emisji CO2 poprzez renaturyzację torfowisk na Nizinie Wschodnio- i Środkowoeuropejskiej
6
526427
70
100
NIE
Fundacja Ekorozwoju
LIFE15 GIE/PL/000959
Trees Green Infra LIFE
Drzewa dla zielonej infrastruktury Europy
1,9
465855
71
98
NIE
OTOP
LIFE15 NAT/PL/000820
LIFE CIETRZEW KARPATY PL
Ochrona cietrzewia jako gatunku parasolowego cennych siedlisk przyrodniczych Torfowisk Orawsko-Nowotarskich
1,4
481869
85
96
NIE
Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
LIFE15 NAT/PL/000728
LIFEciconiaPL
Ochrona bociana białego w dolinach rzecznych wschodniej Polski
1,8
546908
75
92
NIE
GDOS
LIFE15 GIE/PL/000758
LIFEJustice for Nature
Masz prawo do skutecznej ochrony przyrody
0,9
334648
68
86
TAK
Lasy Państwowe
LIFE15 NAT/PL/000819
LIFEPandionPL
Ochrona rybołowa Pandion haliaethus na wybranych obszarach SPA Natura 2000 w Polsce
1,3
391642
74
86
TAK
RAZEM
- 13,3
2747349
Instrument finansowy UE służy finansowaniu przedsięwzięć ochrony środowiska, w tym ochrony przyrody, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów Natura 2000. Konkurencja jest ostra: do finansowania wybieranych jest, po starannej selekcji, zwykle ok. 10% aplikacji. Zgodnie z przyjętymi w UE zasadami, LIFE finansuje w zasadzie 60% kosztów przedsięwzięcia (wyjątkowo do 75% wprzypadku ochrony priorytetowych gatunków i siedlisk). Niemal wszystkie państwa mają mechanizmy dofinansowywania wybranych przez LIFE projektów ze środków krajowych. Taki mechanizm istnieje także w Polsce, w postaci tzw. Programu Priorytetowego NFOŚiGW. Polskie projekty przed złożeniem aplikacji do LIFE mogą aplikować o dofinasowanie NFOSiGW uzupełniające finansowanie LIFE do 90% kosztów projektu, nadal jednak muszą sfinansować 10% ze środków własnych. NFOŚiGW ocenia aplikacje, kwalifikuje je i wybranym projektom udziela promesy dofinansowania, wystawiając wstępną deklaracjęwspół finansowania (niezbędną, by móc aplikować do LIFE). Program zakłada jednak, ze ostateczną decyzję o krajowym współfinansowaniu podejmuje zarząd NFOŚiGW po ewentualnym zakwalifikowaniu projektu przez LIFE.
