Klub Przyrodników

19 czerwca 2017 r. Komitet ds. Inwazyjnych Gatunków Obcych przy DG ENVIRONMENT UE, złożony z przedstawicieli państw członkowskich, zatwierdził projekt rozszerzenia "Listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej" o 12 nowych gatunków. Można oczekiwać, że na tej podstawie Komisja wkrótce wyda odpowiednie rozporządzenie wykonawcze, oficjalnie rozszerzające listę.

Lista inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla UE zawiera obecnie 37 gatunków. Została ustanowiona Rozporządzeniem Wykonawczym KE 2016/1141 z 13 lipca 2016 r.:
eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R1141
Lista ta jest aktem wykonawczym do unijnego rozporządzenia 1143/2014 z 22 października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych. Rozporządzenie to, a tym samym przyjęta lista, obowiązuje bezpośrednio i wprost we wszystkich państwach członkowskich UE, bez konieczności transpozycji. Tekst rozporządzenia na:
eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32014R1143

Zgodnie z rozporządzeniem, wobec gatunków ujętych na liście, w całej UE stosuje się zakaz przywozu, przetrzymywania, hodowania, obrotu, rozmnażania i uwalniania do środowiska, z możliwością stosowania indywidulanych odstępstw w obiektach izolowanych w celu badan naukowych lub ochrony ex situ lub ewentualnie produkcji preparatów medycznych. W ciągu 18 miesięcy wszystkie państwa UE są obowiązane przedstawić analizę dróg przemieszczania się i rozprzestrzeniania się tych gatunków na swoim terytorium, a w ciągu 3 lat – plan zapobiegania. W ciągu 18 miesięcy państwa członkowskie są obowiązane ustanowić system nadzoru i szybkiego wykrywania stanowisk tych gatunków, w zasadzie będąc zobowiązane do podjęcia w ciągu 3 miesięcy j eliminacji gatunku, który się w danym państwie nowo pojawi. W ciągu 18 miesięcy państwa członkowskie są obowiązane wprowadzić skuteczne środki zaradcze (w tym zwalczanie gatunku lub renaturyzację ekosystemów) wobec tych inwazyjnych gatunków obcych ujętych w wykazie, które rozprzestrzeniły się na szeroką skalę na ich terytoriach, aby zminimalizować ich oddziaływanie na różnorodność biologiczną, powiązane usługi ekosystemowe oraz, w stosownych przypadkach, na zdrowie ludzkie lub na gospodarkę.

Kolejnych 11 gatunków, w tym bożodrzew gruczołowaty Ailanthus altissima i norka amerykańska Neovision neovision jest rekomendowanych przez Komitet Naukowy ds. IAS przy DG ENVIRONMENT UE do ewentualnego dodania w 2018 r.

---

Gatunki, które mają być dodane do listy, zgodnie z decyzją z 19 czerwca 2017:

Alopochen aegyptiacus – kazarka egipska, ptak afrykański, spotykana także w Polsce
Alternanthera philoxeroides – alternatea krokodylowa, roślina wodna z Ameryki Pd.
Asclepias syriaca – trojeść amerykańska, roślina z Ameryki Pn., dziczejąca także w Polsce
Elodea nuttalli – moczarka delikatna, gatunek z Ameryki Pn. zawleczony do Europy i miejscami wypierający nawet moczarkę kanadyjską, odnotowany też w Polsce choć na razie rzadko
Gunnera tinctoria – parzeplin brazylijski, bylina z Chile
Heracleum mantegazzianum - barszcz kaukazki, pochodzenia kaukaskiego
Impatiens glandulifera – niecierpek gruczołowaty, pochodzenia himalajskiego, bardzo często dziczejący także w Polsce i krajach ościennych
Microstegium vimineum – roślina pochodzenia azjatyckiego
Myriophyllum heterophyllum – wywłócznik różnolistny, roślina wodna pochodzenia północnoamerykańskiego
Nyctereutes procyonoides – jenot, częsty także w Polsce
Ondatra zibethicus – piżmak, częsty także w Polsce
Pennisetum setaceum – rozplennica szczecinkowata, trawa pochodzenia afrykańskiego

Gatunki już obecnie ujęte na liście:

Baccharis halimifolia L. - północnoamerykański krzew z rodziny złożonych,
Cabomba caroliniana Gray – kabomba kalifornijska, amerykańska roślina wodna, częsta w akwariach,
Callosciurus erythraeus Pallas – wiewiórka rdzawobrzucha, gat. pochodzenia azjatyckiego,
Corvus splendens Viellot – wrona orientalna, pochodzenia indyjskiego,
Eichhornia crassipes (Martius) Solms – “hiacynt wodny” (eichornia gruboogonkowa), pochodzenia amazońskiego,
Eriocheir sinensis H. Milne Edwards – krab wełnistoszczypcy, pochodzący z Pacyfiku,
Heracleum persicum Fischer – barszcz perski, pochodzenia irańskiego,
Heracleum sosnowskyi Mandenova – barszcz Sosnkowskiego, pochodzenia kaukaskiego, rozpowszechniony także w niektórych regionach Polski
Herpestes javanicus É. Geoffroy Saint-Hilaire – mangusta mała, ssak pochodzenia południowazjatyckiego,
Hydrocotyle ranunculoides L. f. – wąkrota jaskrowata, pochodzenia amerykańskiego lub afrykańskiego,
Lagarosiphon major (Ridley) Moss – “moczarka kędzierzawa”, lagarosyfon wielki, afrykańska roślina wodna,
Lithobates (Rana) catesbeianus Shaw – żaba rycząca, żaba-byk, pochodzenia północnoamerykańskiego,
Ludwigia grandiflora (Michx.) Greuter & Burdet – “pierwiosnka wodna”, ludwigia wielkokwiatowa – amerykańska roślina wodno-brzegowa z rodz. wiesiołkowatych,
Ludwigia peploides (Kunth) P.H. Raven – amerykańska roślina wodno-brzegowa z rodz. wiesiołkowatych,
Lysichiton americanus Hultén and St. John – tulejnik amerykański z rodz. obrazkowatych, pochodz. z Ameryki pn.,
Muntiacus reevesi Ogilby – mundżak chiński, azjatycki ssak jeleniowaty,
Myocastor coypus Molina – nutria amerykańska,
Myriophyllum aquaticum (Vell.) Verdc. – wywłócznik brazylijski, południowoamerykańska roślina wodna,
Nasua nasua L. – ostronos, amerykański ssak z rodz. szopowatych,
Orconectes limosus Rafinesque – rak pręgowany, północnoamerykański, częsty w Polsce,
Orconectes virilis Hagen – rak, gat. północnoamerykański,
Oxyura jamaicensis Gmelin – sterniczka jamajska, ptak pochodzenia północnoamerykańskiego, spotykany także w Polsce,
Pacifastacus leniusculus Dana – rak sygnałowy, pochodzenia północnoamerykańskiego, spotykany także w Polsce,
Parthenium hysterophorus L. – południowo- i środkowamerykanska roślina z rozdz. złożonych,
Perccottus glenii Dybowski, - trawianka, ryba z Azji i dorzecza Amuru,
Persicaria perfoliata (L.) H. Gross – ozdobny rdestowiec – pnącze pochodzenia azjatyckiego,
Procambarus clarkii Girard – rak luizjański, pochodzenia północnoamerykanskiego,
Procambarus fallax (Hagen) f. Virginalis – rak marmurkowy, pochodzenia północnoamerykanskiego,
Procyon lotor L. – szop pracz, ssak pochodzenia północnoamerykanskiego, spotykany takze w Polsce
Pseudorasbora parva Temminck & Schlegel – czebaczek amurski, ryba pochodzenia azjatyckiego, spotykany także w Polsce
Pueraria montana (Lour.) Merr. var. lobata (Willd.) – ołownik łatkowaty, azjatycka roslina z rodz. motylkowatych,
Sciurus carolinensis Gmelin – wiewiórka kalifornijska, pochodzenia północnoamerykańskiego,
Sciurus niger Linnaeus – wiewiórka czarna, pochodzenia północnoamerykańskiego,
Tamias sibiricus Laxmann – burnduk syberyjski, pochodzneia syberyjskiego,
Threskiornis aethiopicus Latham – ibis czczony, ptak pochodzenia afrykańskiego,
Trachemys scripta Schoepff – zółwie ozdobne (w tym żółtobrzuchy, czerwonolicy), pochodzenia amerykańskiego; żółw czerwonolicy jest częsty w Polsce,
Vespa velutina nigrithorax de Buysson – osa pochodząca z Chin.