Klub Przyrodników

Trybunał Sprawiedliwości UE wyrokiem z 19 października 2017 r. w sprawie C-281/16 stwierdził nieważność decyzji KE zatwierdzającej obszary Natura 2000 w atlantyckim regionie biogeograficznym, w zakresie w jakim decyzja ta zmniejszała obszar Haringvliet (NL 1000015) w Holandii. Wyrok jest dostępny (także po polsku) na: curia.europa.eu

Holandia zgłosiła do Komisji Europejskiej obszar Haringvliet (NL 1000015), a w jego granicach – polder Leenheeren o powierzchni około 110 ha. Polder Leenheeren obejmował grunty rolne i nie występowały na nim siedliska przyrodnicze ani gatunki chronione; jednak włączono go do obszaru Natura 2000 przewidując że zostanie on docelowo „odpolderowany” i przekształcony w obszar poddany działaniu pływów morskich w celu zwiększenia jego potencjału przyrodniczego. W 2004 r. Komisja zatwierdziła obszar Haringvliet (NL 1000015).

W 2013 r. Holandia stwierdziła, ze polder Leenheeren nie wykazuje wartości dla środowiska naturalnego i że rezygnuje z pierwotnych planów unaturalnienia go, ponieważ odtworzenie innych obszarów podmokłych w obszarze Natura 2000 jest wystarczające do osiągnięcia celów ochrony. Uzasadniła, że rezygnacja z planu odpolerowania podyktowana jest względami politycznymi, społecznymi i budżetowymi. Zwróciła się do Komisji Europejskiej o zmniejszenie obszaru Natura 2000 Haringvliet przez wyłączenie polderu Leenheeren. Komisja zaakceptowała tę propozycję, mając na względzie pozytywną ocenę potencjału odtworzeniowego istniejącego w innych częściach obszaru Natura 2000 i fakt że renaturyzacja została już wdrożona lub jest przewidywana w innych miejscach. Komisja stwierdziła, że pierwotną propozycję włączenia polderu Leenheeren do TZW Haringvliet należy uznać za „błąd naukowy”. W 2014 r. Komisja ujęła w swojej decyzji zatwierdzającej wykaz obszarów Natura 2000 obszar Haringvliet ze zmniejszoną powierzchnią. Holandia w 2015 r. wyznaczyła taki zmniejszony obszar aktem prawa krajowego.

Stowarzyszenie Vereniging Hoekschewaards Landschap zaskarżyło jednak wyznaczenie zmniejszonego obszaru Haringvliet do sądu krajowego, a ten zwrócił się z pytaniem prejudycjalnym o ważność decyzji KE do Trybunału. Trybunał orzekł, że w tej sprawie nie zaistniał „błąd naukowy”, bo sama Holandia powołuje się na względy polityczne, społeczne i budżetowe, a potencjał polderu Leenheeren do odtworzenia określonych typów siedlisk przyrodniczych i gatunków w przypadku przekształcenia tego obszaru rolnego w obszar przyrodniczy poddany działaniu pływów morskich jest rzeczywisty i nie zniknął. Komisja nie miała więc prawa zmniejszyć obszaru Natura 2000.