Komisja Europejska ogłosiła dziś (20 maja 2020) nową unijną Strategię Ochrony Różnorodności Biologicznej do 2030 r. "Przywrócić przyrodę do naszego życia". Strategia zapowiada m.in.:
- Powiększanie sieci obszarów chronionych, tak by objęły co najmniej 30% lądu i mórz Europy (chodzi o obszary efektywnie chronione, mające ustalone cele i wdrożone środki ochrony). Komisja szacuje, że obecnie takie obszary obejmują 26% lądu i 11% mórz. Ten cel ma być "sprawiedliwie podzielony" między państwa członkowskie, stosownie do "ilości i jakości ich przyrody".Komisja do 2021 przedstawi wytyczne oczekując że państwa członkowskie dobrowolnie zrealizują je do 2023, a jeśli nie, to w 2024 Komisja rozważy europejską legislację przymuszającą.
- 1/3 tych obszarów, tj. 10% Europy, ma być "ściśle chroniona". Ma to oznaczać "pozostawienie naturalnych procesów zasadniczo niezakłóconych zgodnie z wymaganiami ekologicznymi obszarów", nie ma natomiast pociągać za sobą niedostępności dla ludzi. Definicja "ścisłej ochrony" ma powstać później w 2020 r. W tej puli mają się znaleźć wszystkie jeszcze pozostałe "primeval and old-growth forests".
- Wzmocniona ochrona korytarzy ekologicznych.
- Prawnie wiążące dla państw członkowskich cele ilościowe odtwarzania i renaturyzacji ekosystemów (mają być zaproponowane w 2021 r.). W tym renaturyzacja 25 tys km. rzek w Europie przez usunięcie barier i odtworzenie terenów zalewowych (wytyczne techniczne mają powstać w 2021 r.);
- Przegląd pozwoleń na pobory wód, wdrożenie przepływów środowiskowych dla utrwalenia dobrego stanu wód płynących (osiągniętego w 2017 r. zgodnie z wymogami już obowiązującej Ramowej Dyrektywy Wodnej);
- Zagwarantowanie że do 2030 stan ochrony żadnego typu siedlisk ani gatunku z załączników dyrektyw nie będzie się pogarszać, a 20% siedlisk i gatunków niebędących we właściwym stanie ochrony będzie wykazywać pozytywny trend;
- Redukcję użycia pestycydów o połowę; 10% krajobrazu rolniczego zajęte przez "ekosystemy o wysokiej wartości przyrodniczej"; 25% rolnictwa w formie organicznej;
- Zaproponowanie w 2021 Europejskiej Strategii Leśnej";
- Zero tolerancji dla niezrównoważonego użytkowania zasobów morskich, sprowadzenie połowów wszystkich gatunków ryb do poziomu zrównoważonego, wyeliminowanie znaczącego przyłowu gatunków zagrożonych;
- Posadzenie 3 mld drzew "z pełnym poszanowaniem wymogów ekologicznych";
- Monitoring stanu realizacji celów. Przegląd postępu realizacji w 2023 r., w tym rozważenie nowej legislacji europejskiej wymagającej realizacji tych celów, jeśli okaże się to konieczne.
- Wydawanie na ochronę przyrody co najmniej 20 mld euro rocznie;
- ambitne zaangażowanie UE w ochronę różnorodności biologicznej na świecie.
Opracowanie strategii samo w sobie nie byłoby niczym nadzwyczajnym, ale w ogłoszonym dziś dokumencie nietypowe są zapowiedzi potencjalnych środków motywujących państwa członkowskie do jej wdrażania, z ewentualną nową europejską legislacją włącznie. Oczywiście diabeł tkwi w szczegółach, których przedstawienie zapowiedziano na kolejne miesiące 2020 r. i na 2021 r.
Równocześnie Komisja ogłosiła strategię "Z pola na widelec" (A Farm to Fork Strategy) dotyczącą "uczciwej, zdrowej i przyjaznej dla środowiska" produkcji żywności.
Szczegóły w dokumentach, komunikatach i FAQ opublikowanych na stronie.
