Forest Sterwardship Council (FSC) ogłosiła konsultacje drugiej wersji nowego krajowego standardu gospodarki leśnej FSC dla Polski. Konsultacje będą trwać od 1 lipca do 31 sierpnia 2021 r., a uwagi można wnosić tylko w odniesieniu do konkretnych, poszczególnych zapisów projektu i tylko za pomocą formularza internetowego. Szczegółowe informacje i link do formularza konsultacyjnego są dostępne na stronach FSC Polska.
Forest Stewardship Council jest międzynarodową niezależną organizacją zarządzającą systemem dobrowolnej certyfikacji gospodarki leśnej. Krajowe Standardy Gospodarki Leśnej FSC są podstawą przyznawania certyfikatów FSC. W Polsce certyfikaty takie posiadają obecnie:
- wszystkie RDLP Lasów Państwowych z wyjątkiem RDLP Krosno, RDLP Łódź (certyfikat zawieszony w związku ze stwierdzeniem naruszenia standardów ale dotąd nie rozpatrzonym odwołaniem RDLP) i RDLP Białystok (w którym certyfikowana jest tylko grupa nadleśnictw bez trzech nadleśnictw w Puszczy Białowieskiej);
- jeden podmiot prywatny.
Certyfikat FSC powinien być potwierdzeniem, że gospodarka leśna jest prowadzona w sposób chroniący wartości ekologiczne, odpowiedzialny społecznie i sensowny ekonomicznie. Certyfikat FSC jest generalnie ceniony wyżej od innych certyfikatów leśnych, np. PEFC, choć często podnoszone jest, że w ostatnich latach i on ulega dewaluacji. Klub Przyrodników do 2014 r. wspierał certyfikację lasów w systemie FSC, ale wskutek tej dewaluacji w grudniu 2014 r. uznaliśmy i ogłosiliśmy, ze Znak FSC nie będzie też już dla nas dłużej gwarancją odpowiedzialnego leśnictwa. Mimo to wspieraliśmy obecny proces rewizji polskiego standardu i współuczestniczyliśmy w nim, mając nadzieję że FSC wykorzysta go do odtworzenia swojego autorytetu.
Obecnie w Polsce stosowany jest standard z 2013 r. Potrzeba rewizji Standardu wynikła z nowelizacji ramowych standardów międzynarodowych, do których wszystkie standardy krajowe muszą być dostosowane i odpowiednio rozszerzone.
Nad rewizją standardu pracowała od początków 2018 r. grupa robocza złożona z przedstawicieli trzech izb: przyrodniczej, społecznej i ekonomicznej. Do izby przyrodniczej FSC zaprosiła i włączyła także przedstawiciela Lasów Państwowych, czyli dominującego w Polsce podmiotu certyfikowanego. Prace grupy skończyły się jednak niepowodzeniem, w szczególności nie udało się uzgodnić spraw dotyczących:
- wymogu pozostawiania w cięciach rębnych nie wycinanych fragmentów drzewostanu, pozostających na przyszłe pokolenie, a następnie do naturalnej śmierci i rozpadu (obecny standard wymaga pozostawiania w ten sposób 5% drzewostanów użytkowanych rębnie – Lasy Państwowe chcą by znieść lub znacznie ograniczyć ten wymóg, inni członkowie izby przyrodniczej uważają że wówczas certyfikat FSC straciłby już wszelki sens);
- minimalnej ilości tzw. powierzchni referencyjnych, czyli drzewostanów pozostawionych bez użytkowania, jako referencyjne miejsca kształtowania lasu przez naturalne procesy (wszystkie certyfikowane lasy w Polsce zostały scertyfikowane na podstawie standardów wymagających 5%, jednak w 2013 r. FSC zatwierdziło dla Polski standard nie wymagający żadnego konkretnego progu procentowego – Lasy Państwowe chcą żeby tak pozostało, inni przyrodnicy uważają że bez konkretnego progu to narzędzie, kluczowe dla integracji potrzeb przyrody z gospodarką leśną, nie działa efektywnie.
W związku z tym, obecnie konsultowany projekt nie jest autoryzowany przez grupę roboczą. FSC w konsultowanym obecnie materiale przejęła wskaźniki co do których grupa się zgadzała, a co do spornych – przedstawia różne opcje ich brzmienia. Frakcja przyrodników w izbie przyrodniczej sformułowała swoje stanowisko na temat tych opcji, które jest zalinkowane do konsultowanego materiału.
