Na portalu Rządowego Procesu Legislacyjnego ogłoszono projekt „ustawy usprawniającej”, zmieniającej ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, oraz kilka innych ustaw.
Najważniejsza proponowana zmiana dotyczy art. 66 ust 1 pkt 5 ustawy ooś i jest zła. Inwestor nie byłby już zobowiązany do obowiązkowego przedstawienia w raporcie oddziaływania na środowisko „racjonalnego wariantu najkorzystniejszego dla środowiska”, a tym samym nie byłby zobowiązany do znalezienia i przeanalizowana takiego wariantu. Byłby zobowiązany tylko do wskazania „wariantu najkorzystniejszego dla środowiska spośród analizowanych”. Zmiana zalegalizowałaby sytuację, w której inwestor przedstawiałby kilka wariantów, ale nie byłoby wśród nich wariantu najkorzystniejszego dla środowiska, nawet gdyby możliwość wskazania racjonalnego wariantu korzystniejszego środowiskowo od wszystkich analizowanych narzucała się w sposób oczywisty. Wydaje się, że będzie to skutkować znacznym pogorszeniem ochrony środowiska w postępowaniach.
Poza tym projekt ustawy proponuje wiele drobnych zmian dotyczących szczegółów postępowań administracyjnych; w większości sensownych i słusznych. Spośród ważniejszych zagadnień o ogólniejszym znaczeniu:
- odmowa zgody na realizację przedsięwzięcia w przypadku niezgodności przedsięwzięcia z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego byłaby udzielana już na początkowym, a nie na końcowym etapie postępowania środowiskowego (tak czy inaczej, nie dotyczy to tzw. „inwestycji strategicznych”, realizowanych na podstawie jednej z 18 specustaw, dla których
- raport oddziaływania na środowisko będzie musiał obligatoryjnie zawierać wyniki inwentaryzacji przyrodniczej w formie opisowej i kartograficznej (dotychczas tylko „jeżeli została przeprowadzona”);
- naruszenie warunków decyzji środowiskowej także na etapie eksploatacji, a nie tylko realizacji przedsięwzięcia, będzie przesłanką do wymierzania kary pieniężnej;
- RDOŚ uzyskają podstawę prawną do odmowy uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji zlokalizowanych na terenie form ochrony przyrody, gdy do wniosku o uzgodnienie tego projektu nie zostanie załączona decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, a jest ona wymagana.
Projekt przewiduje także zmiany w ustawie Prawo Wodne. Miałby tu zostać dodany przepis upoważniający Wody Polskie do nabywania w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości, urządzenia wodne lub ich części, niezbędnych do realizacji zadań wynikających z ustawy. Potencjalnie może to dotyczyć np. pasa terenu niezbędnego do renaturyzacji rzeki, w celu osiągnięcia jej celów środowiskowych – przed czym Wody Polskie dotąd się wzbraniały, wskazując na brak uprawnienia ustawowego do nabywania gruntów.
Ponadto, do zgłoszenia wodnoprawnego i do wniosku o pozwolenie wodnoprawne musiałoby być dołączane potwierdzenie skutecznego dokonania zgłoszenia zamierzenia do RDOŚ na podstawie art. 118 ustawy o ochronie przyrody, jeżeli jest wymagane.