Aktualnie trwa procedura inwestycyjna zmierzająca do budowy dwóch nowych odcinków klasy ekspresowej w ciągu drogi krajowej nr 16: Mrągowo-Ełk i Ełk-Knyszyn w północno-wschodniej Polsce. Oba te fragmenty S16 będą znacząco oddziaływać na środowisko przecinając Krainę Wielkich Jezior Mazurskich i Biebrzański Park Narodowy.
Fundacja dla Biebrzy zleciła opracowanie i dziś opublikowala „Studium sieciowe przebiegu Via Carpatia i S16 w północno‐wschodniej Polsce", dotyczące aspektów planowania ruchu drogowego:
Jest to pierwsze w Polsce opracowanie tego typu obejmujące sieć dróg szybkiego ruchu na tak znacznym obszarze kraju. Bierze pod uwagę wzajemne powiązania pomiędzy poszczególnymi szlakami drogowymi na natężenie ruchu wszystkich dróg krajowych i wojewódzkich znajdujących się w badanym obszarze oraz uwzględnia w pełni środki transportu publicznego. Studium zawiera prognozy ruchu drogowego na lata 2040 i 2050 dla różnych wariantów sieci drogowej w północno-wschodniej Polsce. Przeanalizowano w sposób kompleksowy warianty preferowane przez GDDKiA oraz proponowane przez stronę społeczną.
Wyniki pokazują, że budowa S16 na odcinkach Mrągowo-Ełk i Ełk-Knyszyn nie ma uzasadnienia ruchowego, tj. prognozy ruchu na lata 2040 i 2050 nie uzasadniają rozbudowy ciągu drogi krajowej nr 16 do klasy ekspresowej. Analizy i prognozy ruchu wykazały ograniczone znaczenie komunikacyjne tych odcinków dróg dla ruchu lokalnego i tranzytowego. [...]budowa drogi S16 na odcinku Mrągowo – Ełk i Ełk – Knyszyn jest nieopłacalna nawet w perspektywie roku 2050. Warto przypomnieć, że drogę opłaca się budować w klasie ekspresowej w przekroju 2 x 2 gdy dobowe natężenie ruchu przekracza 20 tys. pojazdów.
Pod względem ruchowym i funkcjonalnym warianty społeczne (omijające Mazury i Biebrzański Park Narodowy) mogą być alternatywą dla przebiegów preferowanych przez GDDKiA. Wykazują wręcz większe obciążenie ruchem, co dowodzi, że budowa tam drogi ekspresowej ma większy sens z punktu widzenia potrzeb transportu i uzasadnienia dla wydatków publicznych.
Dla trasy tzw. Via Carpatia, przebieg w ciągu drogi krajowej nr 63 od Ostrowi Mazowieckiej przez Siedlce do Radzynia Podlaskiego (skutkujący ominięciem Biebrzańskiego PN przez sieć dróg ekspresowych) byłby lepszy ruchowo, gdyż pozwoliłby na efektywniejsze połączenie szlaku tranzytowego z południa Europy z budowaną aktualnie Via Baltca.
