Sesja: Planowanie ochrony przyrody – gdzie jesteśmy, dokąd zmierzamy? Łagów Lubuski, 10-12 kwietnia 2015. Komunikat nr 1
W ciągu pięciu ostatnich lat sporządziliśmy kilkaset planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000. Opracowaliśmy kolejne projekty planów ochrony dla większości parków narodowych, dokonując tym samym rewizji planów z lat 90-tych XX w., które mimo braku formalnego ustanowienia, służyły parkom w codziennym działaniu. W cieniu tych wielkich przedsięwzięć, tworzymy plany ochrony rezerwatów i parków krajobrazowych. Próbujemy integrować plany ochrony przyrody z planem urządzenia lasu. Powstało wreszcie kilka propozycji krajowych planów ochrony pojedynczych gatunków i typów ekosystemów.
Wszystko to oznacza niebywały postęp ilościowy planowania ochrony przyrody. Zadrukowaliśmy planami tysiące ryz papieru. Czy przekłada się to na lepszą ochronę przyrody? Niektórzy wierzą że tak, i że plany tworzą do takiej ochrony solidną, niezbędną podstawę. Inni odczuwają frustrację, że z różnych przyczyn plany ochrony nie zapewniają tego, co ochronie przyrody naprawdę jest potrzebne. Jeszcze inni twierdzą, że mimo tak masowego sporządzania planów, sama sztuka planowania przeżywa regres, stając się masową produkcją oderwaną od swojej idei.
Proponujemy dyskusję na temat:
Planowanie ochrony przyrody – gdzie jesteśmy, dokąd zmierzamy?
W szczególności, czekamy na próby odpowiedzi na następujące pytania:
· Jak sprawdziły się plany ochrony wykonane kilkanaście lat temu? Jakich wniosków dostarcza ponowne sporządzanie planów dla tych samych obszarów? Czy potrafimy zweryfikować osiągnięcie celów ochrony? Czy w ogóle podejmujemy taką refleksję? Jak zmieniły się nasze obszary chronione? A jak zmieniło się otoczenie, w jakim funkcjonują?
· Czy i do jakiego stopnia obecna wiedza ekologiczna rzeczywiście umożliwia planowanie ochrony przyrody, stawianie celów, projektowanie działań? Na ile nasze założenia i wiedza wykorzystywana w planowaniu mają oparcie w faktach, a na ile są tylko teoretyczne? Czy mamy potwierdzenie, że to co planujemy, będzie rzeczywiście skuteczne? Czy potrafimy uczyć się na dawnych planach i skutkach ich realizacji? Czy wykorzystujemy tę możliwość?
· Czy ‘planowanie Natura 2000’ oparte na schematycznej ocenie stanu i planowaniu ochrony poszczególnych gatunków i siedlisk przyrodniczych, to błogosławieństwo czy przekleństwo sztuki planowania?
· Ile wiedzy rzeczywiście potrzeba do planowania? Czy umiemy planować ochronę czegoś, czego dokładnie nie znamy? Gdzie leży złoty środek między potrzebą dokładnego rozpoznania, a potrzebą zaplanowania i podjęcia ochrony już teraz? Czy dobry plan musi być drogi?
· Czy wskaźnikowo-parametryczna metoda oceny stanu gatunków i siedlisk przyrodniczych daje dobre podstawy do planowania? Jakie są jej wady, a jakie zalety? Czy sposób jej stosowania, w tym metody oceny stanu dla poszczególnych siedlisk i gatunków, można by i należałoby ulepszyć?
· Czy potrafimy patrzeć na planowanie także jako na proces społeczny? Jakie są wady i zalety często stosowanego współcześnie tzw. podejścia partycypacyjnego; organizacji licznych warsztatów i dyskusji w procesie sporządzania planów? Jeśli zaś to robimy – czy robimy to dobrze? I czy jest to rzeczywiście dobre dla skutecznej ochrony przyrody? Czy obecne plany spełniły czy zawiodły pokładane w nich oczekiwania społeczne?
· Jakie bariery utrudniają dobre planowanie i wprowadzanie planów w życie? Czy prawne mechanizmy planowania są prawidłowo skonstruowane? Jak należałoby je ulepszyć?
Prosimy Państwa nie tyle o przedstawienie bieżącego Państwa dorobku planistycznego, co o ilustrowaną tymi doświadczeniami próbę refleksji na temat wymienionych wyżej, lub innych ważnych zagadnień.
Sesja odbędzie się w Łagowie Lubuskim, w dniach 10-12 kwietnia 2015. Jak co roku przewidujemy trzy rodzaje prezentacji - referaty (do 30 minut), komunikaty (10 minut) i postery. Zgłoszenia, z podaniem tytułu wystąpienia, imienia, nazwiska i adresu autora oraz krótkiego, kilkuzdaniowego abstraktu, należy nadsyłać do 20 lutego 2015, na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. W końcu lutego roześlemy szczegółowy program. Orientacyjny koszt uczestnictwa w sesji, w zależności od wybranej opcji, wyniesie od 200 do 700 zł. Jak zwykle autorów wystąpień zwalniamy z wpisowego.
Zapraszamy!
Andrzej Jermaczek i Paweł Pawlaczyk
