Klub Przyrodników

PKKP powstało w kwietniu 2008r. z inicjatywy grupy pilskich przyrodników. W okresie od kwietnia do grudnia 2008r. działalność Koła skupiała się na następujących zagadnieniach:

1. Konsultacje dotyczące ochrony muraw kserotermicznych w Nadleśnictwie Kaczory.
2. Objęcie ochroną ruin browaru przy rezerwacie "Kuźnik".
3. Interwencje w sprawie drzew przydrożnych
   a. droga nr 188 Człuchów - Piła, na odcinku Piła - Lipka.
   b. droga krajowa nr 11, w obrębie Piły, Al. Niepodległości.
4. Ekspertyza walorów przyrodniczych okolic Dąbrowej Góry z uwzględnieniem elementów hydrogeologicznych.
5. Interwencja w sprawie sytuacji kormoranów na hodowlanych stawach rybnych znajdujących się w pobliżu osady Czaplino.
6. Wystawa fotograficzna Roberta Puciaty poświęcona grzybom i śluzowcom.
7. Próba nawiązania szerszej współpracy z Lasami Państwowymi.
8. Tablice edukacyjne w rezerwacie "Kuźnik".
9. Seminarium informacyjne pt. "Możliwości wsparcia finansowego działalności organizacji pozarządowych ze szczególnym uwzględnieniem Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki".
10. Monografia rezerwatu "Kuźnik".
11. Wystawa fotograficzna poświęcona rezerwatowi "Kuźnik".

 

W maju 2008 r. odbyło się spotkanie dotyczące czynnej ochrony najcenniejszych obiektów kserotermicznych leżących na gruntach Nadleśnictwa Kaczory, w którym wzięli udział: nadleśniczy K. Gromaczkiewicz, specjalista ochrony lasu D. Kamińska, leśniczy Leśnictwa Brzostowo J. Misiak i R. Ruta reprezentujący Pilskie Koło KP. Po wstępnych rozmowach w Nadleśnictwie odbyto wizję w terenie na dwóch obiektach - Dziewczej Górce i śródleśnej murawie położonej w sąsiedztwie wsi Byszewice. Z udziałem miejscowego leśniczego ustalono kierunki działań mających na celu stopniową eliminację niepożądanych gatunków drzew (głównie modrzewia i robinii) na obu obiektach, a w efekcie zmniejszenie zwarcia drzew, wzrost powierzchni muraw i okrajków kserotermicznych.

26 grudnia 2008r. przedstawiciele PKKP odbyli rekonesans na wyżej wymienionych obszarach muraw kserotermicznych. Nie stwierdzono podjęcia żadnych działań ochronnych na tych murawach.

W 2008r. kontynuowano starania mające na celu wykupienie jednego z największych zimowisk nietoperzy w północno zachodniej Polsce - ruin dawnego browaru w Pile. Obiekt ten stanowi zimowisko ponad 500 osobników nietoperzy należących do 7 gatunków, wykazano w nim ponadto stanowiska licznych chronionych i zagrożonych gatunków chrząszczy. Obiekt miał zostać wykupiony w celu zabezpieczenia walorów przyrodniczych i zapobieżeniu dewastacji i niszczeniu piwnic. Pierwotnie wykup miał odbyć się w oparciu o środki zarezerwowane na ten cel w kwocie 50 tys. zł z budżetu Klubu Przyrodników oraz środków przeznaczonych przez Nadleśnictwo Zdrojowa Góra (80 tys. zł). Niestety Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych nie wyraziła zgody na wykupienie browaru. Podjęto również próbę pozyskania funduszy na wykup ruin browaru z budżetu Urzędu Gminy i Miasta Piły, ale również tutaj nie uzyskano finansowego wsparcia. W związku z zaistniałą sytuacją prowadzono rozmowy z innymi podmiotami potencjalnie zainteresowanymi wykupem ruin browaru: PTPP Pro Natura oraz PTOP "Salamandra". W sierpniu bieżącego roku został przygotowany projekt dotyczący ochrony nietoperzy w wybranych województwach koordynowany przez Wojewodę Zachodniopomorskiego. Projekt został przygotowany w ramach programu "Infrastruktura i Środowisko" wdrażanego przez Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych. PTOP "Salamandra" oraz Wojewoda Wielkopolski zostali partnerami projektu Wojewody Zachodniopomorskiego. W ramach projektu zaproponowano działania ochronne oraz wykup ruin browaru. Do chwili obecnej nie zostały podjęte rozstrzygnięcia w sprawie tego projektu.

a. 12 czerwca 2008r. PKKP otrzymało telefonicznie prośbę o interwencję w sprawie wycinki drzew przydrożnych przy drodze na odcinku
    Krajenka - Złotów. Drzewa miały być wycięte z powodu przebudowy drogi nr 188 Człuchów - Piła, na odcinku Piła - Lipka. Niestety prośbę o
    interwencję wpłynęła za późno, ponieważ została wydana pozytywna decyzja i odbyła się wycinka przy drodze nr 188, w obrębie gminy  
    Złotów. Natomiast w obrębie gminy Krajenka, na dzień 26 czerwca 2008r., nie wydano pozwolenia na wycinkę drzew przydrożnych przy
    drodze nr 188, na odcinku Krajenka - Błękwit, ponieważ Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Poznaniu, Rejon Dróg Wojewódzkich w
    Złotowie nie złożył wniosku na wycinkę tych drzew. Natomiast, jeżeli taki wniosek wpłynie będzie on rozpatrywany drobiazgowo i będą brane
    pod uwagę argumenty "za" i "przeciw", będą szukane takie rozwiązania kompromisowe, aby nie wycinać wszystkich drzew na tym odcinku
    drogi.

b. Przy drodze krajowej nr 11, w obrębie miasta Piły, zauważono w lipcu 2008r., że na przydrożnych drzewach znajdują się tajemnicze znaki
    wykonane z zieloną farbą. Skontaktowano się z Zarządem Dróg i Zieleni w Pile i uzyskano informację, że znaki na drzewach to efekt dwóch
    inwentaryzacji przeprowadzonych w celu wycięcia przydrożnych drzew. Drugą inwentaryzację wykonano, ponieważ ZDiZ w Pile
    zakwestionował wyniki pierwszej inwentaryzacji wykonanej przez firmę spoza Piły, a na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i
    Autostrad (odział w Chodzieży). W konsekwencji do wycinki przeznaczono ok. 10 drzew, które rzeczywiście są martwe lub/i zagrażające
    bezpieczeństwu użytkowników dróg, zamiast ok. 50.

W sierpniu 2008r. na zlecenie Nadleśnictwa Zdrojowa Góra rozpoczęto waloryzację przyrodniczą Dąbrowej Góry znajdującej się w gminie Szydłowo, w województwie wielkopolskim. Waloryzacja objęła: budowę geologiczną, ukształtowanie powierzchni masywu góry, warunki hydrogeologiczne, walory przyrody nieożywionej, florę (rośliny zielne, drzewa i krzewy), grzyby, śluzowce, porosty, faunę (ssaki, ze szczególnym uwzględnieniem nietoperzy, ptaki, chrząszcze), zagrożenia i propozycje działań ochronnych. Szczegółowy opis waloryzowanych elementów został zamieszczony w opracowaniu, które zostało przekazane Nadleśnictwu Zdrojowa Góra.

Interwencja dotyczyła wykorzystywania ciał kormoranów, zdaniem PKKP niezgodnym z prawem, do tworzenia "strachów" przeciwko ptakom wodno-błotnym żywiących się rybami. Ten bulwersujący proceder miał miejsce na stawach hodowlanych znajdujących się w pobliżu osady Czaplino, leśniczówki "Łubianka", w gminie Szydłowo, w powiecie pilskim. Skierowano w tej sprawie pismo do Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Poznaniu, p. dr Jerzego Ptaszyka, który skierował sprawę do wyjaśnienia do Komendy Powiatowej Policji w Pile. Do chwili obecnej sprawa jest w toku.

W październiku 2008r. odbyła się w Pilskim Domu Kultury w Pile wystawa fotograficzna poświęcona grzybom i śluzowcom ziemi Pilskiej. Była to wystawa autorska członka PKKP Roberta Puciaty, która cieszyła się dużym zainteresowaniem mieszkańców Piły.

W listopadzie 2008r. podjęto inicjatywę rozpoczęcia współpracy z innymi Nadleśnictwami RDLP w Pile. Skierowano pismo do Nadleśnictwa Wałcz w sprawie pomnika przyrody zwanego "Starym Dębem" lub "Dębem Piastowskim". Jest to pomnik przyrody o nieprzeciętnych walorach historyczno-przyrodniczych. Celem tej inicjatywy było zwrócenie uwagi, aby przy tworzeniu ścieżek i tablic edukacyjnych brać również pod uwagę lokalne, miejscowe ciekawostki przyrodnicze, jaką niewątpliwie jest opisywany dąb i uwzględnienie ich w tworzeniu tych elementów edukacyjnych. Zaoferowano również pomoc przy stworzeniu np. tablicy informacyjnej poświęconej tylko "Dębowi Piastowskiemu". Niestety do dnia dzisiejszego nie otrzymano odpowiedzi na nasze pismo.

We współpracy z Nadleśnictwem Zdrojowa Góra członkowie PKKP przygotowali tablice edukacyjne będące elementami ścieżki edukacyjnej, powstającej w rezerwacie "Kuźnik". Chciano uniknąć powstania ścieżki edukacyjnej stworzonej ze "standardowych", dobrze wszystkim znanych tablic i przygotowano autorskie tablice poświecone rezerwatowi i jego elementom przyrodniczym. Powstały następujące tablice, które w styczniu 2009r. zostaną ustawione w rezerwacie:

• Bóbr europejski Castor fiber
• Chrząszcze "Kuźnika"
• Cygańska Góra - w kalejdoskopie zmian
• Grzyby i śluzowce rezerwatu "Kuźnik"
• "Kuźnik" - nie tylko las i bagna
• Namiastka jaskiń - idealna kryjówka dla nietoperzy
• Ptaki jeziora Rudnickiego
• "Leśne audycje"
• Motyle Rezerwatu "Kuźnik" i Rynny Kuźnickiej.
• Porosty, porosty, wszędzie ...

 

11 grudnia 2008r. przedstawiciele PKKP wzięli udział w seminarium przeznaczonym dla organizacji pozarządowych działających w Pile. Celem seminarium było przedstawienie możliwości wsparcia bieżącej działalności tych organizacji ze środków zewnętrznych, Europejskiego Funduszu Społecznego, ze szczególnym uwzględnieniem środków pochodzących z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki oraz z budżetu samorządu terytorialnego. Trwa przygotowanie wniosku mającego sfinansować projekt edukacyjny poświęcony przyrodzie ziemi Pilskiej.

Członkowie PKKP są współautorami powstającej monografii poświęconej rezerwatowi "Kuźnik". Monografia ta powstaje pod redakcją Pawła Michała Owsiannego. Monografia przedstawiać będzie (wersja robocza):

• genezę rynny jezior kuźnickich;
• kulisy powstania rezerwatu w I połowie XX w.;
• historię użytkowania i ochrony przyrody w rynnie jezior kuźnickich;
• walory pozostałości browaru kuźnickiego ze szczególnym uwzględnieniem chiropterofauny i koleopterofauny;
• ameby skorupkowe;
• faunę rezerwatu: bezkręgowce - chrząszcze, motyle, pająki, ślimaki i małże, kręgowce - ryby, płazy, gady, ptaki, ssaki (bóbr, nietoperze), zwierzęta łowne;
• glony, porosty, grzyby, śluzowce;
• florę ekosystemów jeziorno - torfowiskowych;
• florę borów i lasów;
• zmiany wybranych wskaźników geochemiczno - hydrologicznych w rdzeniach osadów torfowisk przy jeziorach Kuźniczek, Kuźnik Duży i Kuźnik Mały;
• procesy eutrofizacji i dystrofizacji, a funkcjonowanie geoekosystemów jeziornych w ostatnich stadiach zarastania;
• sukcesję sezonową zbiorowisk glonów jezior Kuźniczek, Kuźnik Mały i Kuźnik Duży;
• próbę rekonstrukcji zmian przestrzennych zbiorowisk roślinnych jezior torfowiskowych;
• zmiany przestrzenne właściwości siedlisk zbiorowisk roślinnych ekosystemów jeziorno - torfowiskowych;
• wnikanie obcych przedstawicieli flory;
• rolę układów liniowych;
• dane ekologiczne o chrząszczach;
• działania ochronne;
• wybory pomiędzy zachowaniem stadium, a ochroną procesów przemiany siedlisk, na przykładzie ekosystemów jeziorno - torfowiskowych;
• ochronę stanowisk bażyny czarnej;
• ochronę nietoperzy;
• rolę martwych drzew;
• lasy referencyjne;
• waloryzację i czynną ochronę wybranych ekosystemów mokradłowych;
• las w edukacji przyrodniczej dzieci i młodzieży na przykładzie rezerwatu "Kuźnik";
• szlaki turystyczne rynny jezior kuźnickich.

 

W ciągu 2008r. trwały przygotowania do wystawy poświęconej rezerwatowi. Otwarcie wystawy planowane jest na wrzesień 2009r. Dotychczasowe działania polegały głównie na zebraniu źródeł historycznych, archiwalnych zdjęć (pocztówek) oraz wykonaniu zdjęć do części artystycznej wystawy, mające pokazać rezerwat i jego elementy, które nie są dostrzegane przez większość odwiedzających go osób. Prowadzono również rozmowy z przedstawicielami Urzędu Gminy i Miasta Piła oraz Muzeum Okręgowego im. Stanisława Staszica w Pile w celu zabezpieczenia środków finansowych przeznaczonych na wystawę oraz pomieszczeń, w których odbędzie się wystawa.