Klub Przyrodników

Położenie: 2 km na północny zachód od Mierkowa (gm. Lubsko i Brody)
Dane ewidencyjne: Nadl. Lubsko, obręb 3, wydz.: 217i, j, 233i, 234b, c, d, h, 235a, b, c, d, 236g
Proponowana powierzchnia: 28,44 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 7150 (50%), 3130 (10%), 7140 (10%), 91D0 (20%), przygiełka brunatna Rhynchospora fusca

Proponowany rezerwat przylega do istniejącego rezerwatu Mierkowskie Suche Bory. Pełni on kluczową funkcję w ochronie krajowych zasobów siedliska 7150 - obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion. Siedlisko to występuje tu na powierzchni ponad 20 ha stanowiąc jedno z większych skupień w Polsce i reprezentowane jest przez dwa zbiorowiska moczarów przygiełkowych: Rhynchosporetum fuscae i Sphagno tenelli-Rhynchosporetum albae sphagnetosum auriculati. Do osobliwości florystycznych proponowanego rezerwatu należą: ponikło wielołodygowe Eleocharis multicaulis oraz budujące fitocenozy dominującego siedliska charakterystyczne dla niego dwa gatunki przygiełek ? brunatna Rhynchospora fusca i biała Rhynchospora alba. Występuje tu także szereg interesujących gatunków mszaków i porostów (Stańko i in. 2015). Część płatów jest zdegenerowana w wyniku zaburzeń hydrologicznych oraz ekspansji sosny i trzęślicy modrej Molinia caerulea, jednak można je zrekonstruować przez odpowiednie działania z zakresu ochrony czynnej. Najważniejszym warunkiem trwania fitocenoz jest jednak utrzymanie zmiennego poziomu lustra wody z umożliwieniem zachodzenia procesów skrajnych: silnego przesuszenia w bezdeszczowych miesiącach letnich oraz głębokiego zatopienia w okresach wyżówek. Procesy te z jednej strony uniemożliwiają zachodzenie procesów biogenicznych (torfotwórczych), a z drugiej zapobiegają ekspansji trzęślicy oraz sosny.

Położenie: 1 km na południowy zachód od miejscowości Kosobudki (gm. Łagów)
Dane ewidencyjne: Nadl. Torzym, obręb 1, wydz.: 316l, 317r, 326ax, bx, c, d, o, p, r, s, t, w, x, y, z, 327d, f, i, j, 328h, 329i, 330d, h, i, j, 331f, Nadl. Bytnica, obręb 2, wydz.: 23a, b, c, 24a, b, c, 25a, b, c, d, 46c, d, 47a, 48a, b, gm. Łagów, obręb Kosobudz, dz.: 134, 158 (część), 446/3 (część)
Proponowana powierzchnia: 71,56 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 7230 (50%), 91E0 (20%), 7220 (10%)

Projekt dotyczy powiększenia utworzonego w roku 2017 na powierzchni 12,47 ha rezerwatu Mechowiska Kosobudki. Pierwotny projekt (Wołejko i Stańko 1998) zakładał rezerwat znacznie większy w stosunku do tego, jaki utworzono w roku 2017, ograniczonego wyłącznie do gruntów Klubu Przyrodników.
Poza istniejącym rezerwatem znalazły się unikatowe ekosystemy źródlisk i kilku typów torfowisk, głównie na gruntach Lasów Państwowych. Duże zróżnicowanie środowiska przyrodniczego, zwłaszcza obecność tak szczególnych siedlisk jak źródliska, mechowiska i lasy bagienne, decyduje o bogactwie flory. Stwierdzono tu prawie 200 gatunków roślin, wśród nich liczne populacje kruszczyka błotnego Epipactis palustris, kukułki Fuchsa Dactylorhiza fuchsii, reliktowych mchów (Paludella squarosa, Tomentypnum nitens, Helodium blandowii), nasięźrzała pospolitego Ophioglossum vulagtum, situ tępokwiatowego Juncus subnodulosus, narecznicy grzebieniastej Dryopteris cristata, turzycy obłej Carex diandra i innych (Wołejko i Stańko 1998, Wołejko i in. 2001, Wołejko i in. 2014).
Skuteczna ochrona obiektu w części obejmującej lasy wymaga trwałego wyłączenia go z gospodarki leśnej, a na odkrytych torfowiskach starannego zaplanowania i podjęcia działań ochronnych zapobiegających ich degradacji.

Położenie: Około 4 km na południowy wschód od Szczańca (gm. Szczaniec)
Dane ewidencyjne: Gm. Szczaniec, obręb Dąbrówka Mała, dz.: 1/6, 1/8 (część), 2/3, 2/6 (część), 282
Proponowana powierzchnia: 59,74 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 91E0 (50%), 91F0 (10%), 9170 (10%)

Proponowany rezerwat obejmuje fragment lasów łęgowych w dolinie Leniwej Obry, bezpośrednio przylegający do rzeki, znany jako uroczysko Żabi Młyn. Przeważają łęgi olszowo-jesionowe, niewielkie powierzchnie zajmują lasy o charakterze łęgów wiązowych, olsów i grądów. W drzewostanie dominuje olcha Alnus glutinosa w wieku około 100 lat, nielicznie występują: jesion Fraxinus excelsior, wiąz szypułkowy Ulmus laevis, dąb szypułkowy Quercus robur i grab Carpinus betulus. W granicach obiektu występuje kilkadziesiąt drzew, przede wszystkim dębów, wiązów i jesionów o wymiarach pomnikowych. Podszyt budują przede wszystkim: czeremcha Padus avium, kruszyna Frangula alnus, bez czarny Sambucus nigra, dereń świdwa Cornus sanguinea i leszczyna Corylus avellana. Runo jest typowe dla lasów łęgowych, wiosną dominują w nim: zawilec gajowy Anemone nemorosa, zawilec żółty Anemone ranunculoides, gajowiec żółty Galeobdolon luteum, czartawa pospolita Circaea lutetiana i gwiazdnica gajowa Stellaria nemorum. Silniej podtopione partie zajmują gatunki szuwarowe ? turzyca błotna Carex acutiformis, turzyca długokłosa Carex remota, kosaciec błotny Iris pseudoacorus i mozga Phalaris arundinacea. Spośród rzadszych gatunków roślin spotkać tu można wawrzynka wilczełyko Daphne mezereum, listerę jajowatą Listera ovalis i przylaszczkę Hepatica nobilis. Przy rzece, w południowo?wschodniej części, znajduje się pozostałość przeciętego na pół podczas prac regulacyjnych w XIX wieku wczesnośredniowiecznego grodziska, w innych częściach pozostałości umocnień z różnych okresów. Występuje tu około 30 gatunków ptaków, między innymi: dzięcioł średni Dendrocopos medius, dzięcioł czarny Dryocopus martius, żuraw Grus grus i strumieniówka Locustella fluviatilis.
Propozycję utworzenia rezerwatu sformułowano w dokumentacji planu zadań ochronnych obszaru Natura 2000 Dolina Leniwej Obry. W ramach kompensacji przyrodniczej budowy autostrady A2, odcinek Leniwej Obry graniczący z proponowanym rezerwatem podlega renaturyzacji prowadzącej do odtworzenia naturalnych siedlisk i procesów przyrodniczych.

Położenie: 1 km na północny zachód od miejscowości Przyborów (gm. Nowa Sól)
Dane ewidencyjne: Nadl. Nowa Sól, obręb 1, wydz.: 110f, h, 111k, 137d, g, 138a, b, c, d, f, g, h, i, 139a, c, d, f, 140a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, l, m, 141a, b, c, d, f, g, h, i, j, 142b, h, i
Proponowana powierzchnia: 147,91 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3150 (20%), 91F0 (60%), 9170 (10%), 6440 (5%)

Obiekt proponowany do ochrony rezerwatowej już wielokrotnie, stanowiący jeden z lepiej zachowanych i zbliżonych do naturalnych kompleksów siedlisk doliny Odry.
Obejmuje największe i najlepiej zachowane starorzecze - rozległe Odrzysko rozciągające się między Przyborowem a Nową Solą. Jego brzegi porośnięte są mniej lub bardziej regularnie przez roślinność szuwarową z dominacją trzciny Phragmites australis, pałki szerokolistnej Typha latifolia i licznie występującą strzałką wodną Sagittaria sagittifolia. Roślinność pływającą budują dość pospolite gatunki zbiorników eutroficznych, ale również dwa rzadkie, chronione gatunki ? paproć salwinia pływająca Salvinia natans oraz kotewka orzech wodny Trapa natans. Dość licznie występuje tu także osoka aloesowata Stratiotes aloides.
Najczęściej spotykane siedlisko leśne to łęgi wiązowe. Drzewostan budowany jest przez dęby Quercus robur oraz wiązy Ulmus laevis i Ulmus minor, rzadziej spotykany jest klon polny Acer campestre. W podszycie występuje głóg dwuszyjkowy Crataegus laevigata, czeremcha Padus avium, tarnina Prunus spinosa, dereń świdwa Cornus sanguinea oraz podrost drzew. W runie zaznacza się aspekt wiosenny z licznie występującym ziarnopłonem Ficaria verna. Miejsca wyżej wyniesione zajmują płaty grądu ze współdominującym w drzewostanie grabem. Niewielkie fragmenty zajmują łąki selernicowe, od lat nieużytkowane, z dużym udziałem gatunków traworoślowych i szuwarowych, miejscami przechodzące w ziołorośla, jednak z gatunkami charakterystycznymi i rzadkimi, jak: selernica żyłkowana Cnidium dubium, czosnek kątowaty Allium angulosum, goryczka wąskolistna Gentiana pneumonanthe i nasięźrzał pospolity Ophioglossum vulgatum.
Interesująca jest także entomofauna z pachnicą dębową Osmoderma eremita i koziorogiem dęboszem Cerambyx cerdo oraz bogatą fauną ważek, a także awifauna, z licznie występującym tu dzięciołem średnim Dendrocopos medius.