Województwo lubuskie

Położenie: 2 km na południe od Międzyrzecza
Dane ewidencyjne: Nadl. Międzyrzecz, obręb 1, wydz.: 228k, 228l, 228m, 228n, 228o, 228p, 229f, 230b, 230c, gm. Międzyrzecz, obręb Nietoperek, dz.: 311/1, 311/2, 311/3
Proponowana powierzchnia: 25,62 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3150 (60%), 91E0 (20%), kaldezja dziewięciornikowata Caldesia parnassifolia


Rezerwat zaproponowany do utworzenia w dokumentacji planu zadań ochronnych obszaru Natura 2000 Dolina Leniwej Obry. Obejmuje niewielkie jezioro Nietopersko, wraz z otoczeniem, w którego zatoce znajduje się jedyne w Polsce, prawdopodobnie naturalne, stanowisko kaldezji dziewięciornikowatej Caldesia parnassifolia. Stanowisko opisane zostało w roku 1962, a potem kaldezja była obserwowana na nim, w liczbie kilkunastu nie kwitnących osobników, do roku 1986. W następnych latach kaldezję uważano za gatunek wymarły. Dopiero w roku 2004, gatunek na tym stanowisku został odnaleziony ponownie (Kamiński 2011). Populacja liczyła wówczas 40 osobników. W tym samym roku rozpoczęto program restytucji gatunku, w wyniku którego liczebność populacji w roku 2009 wzrosła do około 700 roślin, choć dopiero w roku 2005 znaleziono kilka roślin kwitnących i owocujących. Gatunek na stanowisku wymaga ochrony czynnej, przede wszystkim polegającej na usuwaniu ekspansywnych gatunków roślin wodnych mogących konkurować z kaldezją. Istotne jest jednak także zabezpieczenie obiektu przed wpływami zewnętrznymi, szczególnie możliwością zmiany stosunków wodnych i chemizmu wód jeziora. Interesujące są także lasy łęgowe okalające jezioro, licznie występuje w nich miedzy innymi listera jajowata Listera ovata.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie
Położenie: 1 km na południe od Torzymia
Dane ewidencyjne: Nadl. Torzym, obręb 2, wydz.: 150h, i, j, 161i, j, k, l, m, n, o, p, r, s, 162c, d, g, h, i, 163a, b, c, d, f, 182a, b, c, 183a, b, 184a, gm. Torzym, obręb Garbicz, dz.: 322, 323
Proponowana powierzchnia: 84,35 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3140 (40%), 7140 (30%)


Na proponowany rezerwat składają się jez. Jasne, najbardziej wysunięte na wschód jezioro rynny Jezior Torzymskich oraz przylegające do niego torfowisko przejściowe otaczające niewielkie jeziorko (por. Chmiel i Jackowiak 1991, Jermaczek i Pawlaczyk 1999).
Jezioro Jasne o pow. 25 ha i głębokości 9,6 m, to jedno z najcenniejszych w zachodniej Polsce jezior ramienicowych. Mimo niewielkiej powierzchni stwierdzono tu zbiorowiska tworzone przez 11 gatunków ramienic: Chara aculeata, C. aspera, C. contraria, C. filiformis, C. globularis, C. tomentosa, C. papillosa, C. virgata, C. subspinosa, Nitella flexilis, Nitellopsis obtusa (Pukacz i in. 2016). Większość z wymienionych gatunków objęta jest ochroną prawną, a wszystkie, jako ginące i zagrożone znajdują się na Polskiej Czerwonej Liście Roślin. Prawdopodobnie jest to jezioro o największym znanym zróżnicowaniu zespołów ramienicowych w Polsce, a może i w Europie.
Na torfowiskach w części południowo wschodniej występują: czermień błotna Calla palustris, modrzewnica pospolita Andromeda polifolia, bobrek trójlistkowy Menyanthes trifoliata, przygiełka biała Rhynchospora alba, rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia oraz szereg gatunków torfowców, a w strefie szuwarów zbiornika kłoć wiechowata Cladium mariscus.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie
Położenie: 1 km na południowy zachód od miejscowości Strużka (gm. Bobrowice)
Dane ewidencyjne: Nadl. Brzózka, obręb 1, wydz.: 222a, b, g, h, i, j, k, gm. Bobrowice, obręb Janiszowice, dz.: 164/1, 270, gm. Bobrowice, obręb Strużka, dz.: 6031
Proponowana powierzchnia: 198,65 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3150 (50%), 91E0 (10%), 91D0 (10%), 7210 (10%)


Płytkie jezioro eutroficzne w fazie przyspieszonego zarastania, z unikatową roślinnością na obrzeżach. W szuwarach otaczających jezioro dominacja kłoci wiechowatej w mozaice z szuwarem pałki wąskolistnej i trzciny. Od zachodu i południa miejscami silnie podtopione brzeziny bagienne i olsy z elementami roślinności przejściowotorfowiskowej i kalcyfilnej. Historyczne stanowiska gałuszki kulecznicy Pilularia globulifera, ponikła wielołodygowego Eleocharis multicaulis i szeregu innych rzadkich gatunków flory (Żukowski i in. 1986/1987). Ostoja ptaków wodnych i błotnych, między innymi bąka Botaurus stellaris, żurawia Grus grus i wąsatki Panurus biarmicus.
Powierzchnia jeziora, pierwotnie przekraczająca 150 ha, w połowie ubiegłego wieku uległa zmniejszeniu w wyniku nagłego obniżenia poziomu wody o ponad 1 m, spowodowanego regulacją wypływającej z jeziora rzeki Kurki. Obniżenie to spowodowało odsłonięcie znacznych powierzchni dna, które zasiedliła unikatowa roślinność atlantycka charakterystyczna dla tego typu rzadko spotykanych siedlisk oraz gatunki kalcyfilne. Obecnie siedliska te uległy bądź ulegają procesom sukcesji w kierunku różnego rodzaju szuwarów i zarośli, natomiast samo jezioro, w wyniku braku ochrony i nagromadzenia znacznych pokładów namułów, ulega przyspieszonym procesom eutrofizacji i zaliczone zostało do kategorii zbiorników o wyjątkowej podatności na degradację (Konopczyński i Wąsicki 2007). Jezioro oraz jego otoczenie tworzą obszar Natura 2000 Jezioro Janiszowice PLH080053. Dla skutecznej ochrony walorów przyrodniczych obiektu, konieczne jest podjęcie kompleksowych badań, ustalenie celów ochrony oraz działań ochronnych. Dla ich podjęcia i przeprowadzenia konieczne jest jednak, postulowane już od kilkunastu lat, objęcie obiektu ochroną rezerwatową.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie
Położenie: 1 km na południe od miejscowości Długie (gm. Dobiegniew)
Dane ewidencyjne: Gm. Strzelce Krajeńskie, obręb Długie, dz.: 4
Proponowana powierzchnia: 25,37 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3150 (90%), 3140 (10%)


Rezerwat projektowany, w roku 2015 opracowano i przekazano RDOŚ w Gorzowie dokumentację projektową (Gabryś i in. 2015b). Celem ochrony jest utrzymanie we właściwym stanie ochrony ekosystemu czystowodnego jeziora mezotroficznego o cechach oligotrofii, wraz z charakterystyczną roślinnością podwodną, w tym zbiorowiskami rdestnicy Berchtolda Potamogeton berchtoldii i rdestnicy ściśnionej P. compressus oraz ramienicy delikatnej Chara virgata z licznym występowaniem jezierzy morskiej Najas marina, oraz zachowanie stanowisk rzadkich i zagrożonych organizmów, w szczególności mięczaków, w tym prawdopodobnie jednego z kilku znanych w Polsce stanowisk zagrożonego gatunku - zatoczka gładkiego Gyraulus laevis, rzadkich groszkówek Pisidium hibernicum i Pisidium conventus oraz innych gatunków. Konieczne jest także utworzenie otuliny.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie