Województwo lubuskie

Położenie: 3 km na południe od Ośna (gm. Ośno)
Dane ewidencyjne: Gm. Ośno Lubuskie, obręb Grabno, dz.: 366
Proponowana powierzchnia: 8,43 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3140/3150


Proponowany do pilnego utworzenia rezerwat, obejmuje niewielkie i stosunkowo płytkie jezioro o charakterze mezotroficznym, w którym, co zdarza się niezwykle rzadko, zbiorowiska roślinności zanurzonej, w tym łąki ramienic, mimo eutroficznego charakteru wód, wywoływały i utrzymywały czystowodny stan siedliska (Pełechaty i in. 2005). Jeszcze 10 lat temu wśród roślinności wodnej dominowały tu zbiorowiska wywłócznika okółkowego Myriophyllum verticillatum oraz ramienice. Występowała tu rzadka, znana z Ziemi Lubuskiej zaledwie z kilku stanowisk, ramienica wielokolczasta Chara polyacantha, osobliwością florystyczną był także rzadki mech wodny Drepanocladus sardidus, występujący w Polsce w czystych i ubogich w związki azotu i fosforu jeziorach. Charakterystyczne i dobrze wykształcone jest także pło budowane przez kłoć wiechowatą Cladium mariscus.
Realnym zagrożeniem dla jeziora, mogącym nieodwracalnie zaburzyć jego kruchą równowagę, jest zarybianie gatunkami roślinożernymi, szczególnie amurem i karpiem. Wprowadzone tu około 10 lat temu przez dzierżawcę amury spowodowały prawie całkowite wyniszczenie roślinności podwodnej, w tym osobliwości florystycznych. Na szczęście w wyniku stopniowego wyławiania amura proces degradacji został powstrzymany, a zachodzące zmiany wskazują na duży potencjał odnowienia pierwotnie występujących zbiorowisk. Aby procesy te mogły zachodzić bez przeszkód, konieczne jest objęcie obiektu ochroną rezerwatową i trwałe wykluczenie gospodarki rybackiej.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie
Położenie: 1 km na północ od Poźrzadła (gm. Łagów)
Dane ewidencyjne: Gm. Łagów, obręb Poźrzadło, dz.: 174
Proponowana powierzchnia: 12,9 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3150 (80%), 7230 (10%), 91E0 (10%)


Niewielkie jezioro leżące w źródłowym odcinku przepływającej przez nie, wpadającej na północy i wypływającej na południu, rzeki Pliszki. Typowy naturalny zbiornik eutroficzny z dobrze wykształconymi strefami roślinności szuwarowej o liściach pływających i zanurzonej, miejscami z nasuwającym się pływającym płem z roślinnością bagienną. Jezioro jest bardzo płytkie, o maksymalnej głębokości 1,2 m, wypełnione osadami, z taflą prawie w całości pokrytą zbiorowiskami grążeli i grzybieni.
Na obrzeżach olsy bagienne oraz turzycowiska z elementami źródlisk i torfowisk alkalicznych i przejściowych. Przy północno-zachodnim brzegu jeziora torfowisko niskie z płem nasuwającym się na lustro wody, z mozaiką zbiorowisk łąk natorfowych i początkowych stadiów mechowisk. Rosną tu m. in.: storczyki: kukułka krwista Dactylorhiza incarnata i kruszczyk błotny Epipactis palustris oraz rzadki gatunek atlantycki - sit tępokwiatowy Juncus subnodulosus. Występuje tu także ramienica omszona Chara tomentosa.
Miejsce gniazdowania m. in. błotniaka stawowego Circus aeruginosus, zimorodka Alcedo atthis, wodnika Rallus aquaticus, żurawia Grus grus, interesująca entomofauna, stanowisko zalotki spłaszczonej Leucorrhinia caudalis.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie
Położenie: 2 km na północny wschód od Walewic (gm. Torzym)
Dane ewidencyjne: Nadl. Sulęcin, obręb 1, wydz.: 359j, k, l, m, 360f, g, h, i, j, k, 361a, b, c, d, f, g, h, 376d, f, g, h, i, j, k, 377a, b, c, d, f, g, h, 378a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, r, 393a, b, c, d, f, g, h, 394a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, 395a, b, c, d, f, g, h, 404a, b, c, d, 405a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, 406a, b, c, d, f, g, h, i, 407a, b, c, d, f, g, h, i, 408a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, l, 409a, b, c, d, f, g, h, i, 362a, b, c, d, f-01, f-99, g, h, 363a, b, c, d, f, 379a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, r, s, t, w, x, y, z, 380c, d, 386a, c, h, gm. Sulęcin, obręb Małuszów, dz.: 201, 408, 409, 410, 6, 7
Proponowana powierzchnia: 547,97 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3140 (10%) 3150 (10%), 7140 (10%)


Proponowany rezerwat to położony w granicach poligonu Wędrzyn kompleks niewielkich jezior, mniejszych zbiorników wodnych i torfowisk z wyjątkową koncentracją rzadkich oraz zagrożonych siedlisk przyrodniczych i gatunków. Obejmuje jeziora Męcko Duże, Męcko Małe i Kopaniec, a także kilka mniejszych zbiorników wodnych, kompleks torfowisk przejściowych z elementami torfowisk wysokich oraz otaczające je lasy.
Leżące w zachodniej części obiektu jezioro Męcko Duże o powierzchni 40,9 m i głębokości 22,7 ha to jedno z najczystszych i cenniejszych w zachodniej Polsce jezior ramienicowych. Łąki podwodne występują w nim nawet do głębokości 12 m! Stwierdzono tu zbiorowiska tworzone przez 9 gatunków ramienic: Chara aculeata, C. aspera, C. filiformis, C. globularis, C. subspinosa, C. tomentosa, C. virgata, Nitella flexilis, Nitellopsis obtusa (Pukacz i in. 2016), w większości rzadkich, ginących i zagrożonych. Brzegi jezior Męcko Małe i Kopaniec porasta charakterystyczna dla siedlisk nawapiennych kłoć wiechowata Cladium mariscus. W mniejszych zbiornikach występują między innymi ramienica Chara contraria, grzybienie północne Nymphaea candida oraz pływacz mniejszy Utricularia minor. Na torfowiskach zanotowano licznie występujące: rosiczkę okrągłolistną Drosera rotundifolia, modrzewnicę zwyczajną Andromeda polifolia, przygiełkę białą Rhynchospora alba, turzycę bagienną Carex limosa oraz szereg gatunków torfowców.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie
Położenie: 3 km na południowy zachód od Pszczewa
Dane ewidencyjne: Nadl. Trzciel, obręb 1, wydz.: 112f, g, h, i, 113a, b, c, d, f, g, 124s, 125c, d, g, h, 126a, b, c, d, f, g, h, 127a, b, 141l, m, 142d, k, l, 143a, b, c, 144a, b, 159b, 160a, c, h, gm. Pszczew, obręb Borowy Młyn, dz.: 167, 176, 185, 187
Proponowana powierzchnia: 155,7 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3140 (40%), 7140 (5%), 7210 (5%), 91E0 (5%)


Obiekt stanowi kompleks czterech czystowodnych jezior - Piecniewo, Przydrożne, Gołyń Mały i Gołyń Wielki wraz z przylegającymi do nich torfowiskami oraz otaczającymi lasami. Wszystkie cztery zbiorniki reprezentują typ jezior ramienicowych, łącznie stwierdzono tu 5 gatunków ramienic budujących podwodne łąki, schodzące prawie do głębokości 10 m: Chara globularis, C. filiformis, C. virgata, C. tomentosa, C. papillosa, Nitella flexilis (Pełechaty i Pukacz 2013). Szuwar w znacznej części buduje kłoć wiechowata Cladium mariscus. Na płach mszarnych i torfowiskach występuje między innymi rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia. Proponowany rezerwat objąłby dotychczasowy niewielki rezerwat Jezioro Gołyńskie, obejmujący jedynie niewielkie torfowisko oraz pło mszarne nad jeziorem Gołyń Mały. Występowania podawanej stąd wełnianeczki alpejskiej nie potwierdzono co najmniej od lat 80. ubiegłego wieku.
Obiekt wymaga pilnego objęcia ochroną rezerwatową, ponieważ z uwagi na wrażliwość ekosystemów na czynniki zewnętrzne, np. zmiany w strukturze ichtiofauny, jeziora wymagają wyłączenia z gospodarki rybackiej oraz innych form użytkowania. W odniesieniu do torfowisk, po dokładniejszym rozpoznaniu stanu, należy rozważyć potrzebę podjęcia zabiegów z zakresu ochrony czynnej.

Wróć do PROJEKTOWANE I PROPONOWANE REZERWATY - Województwo lubuskie