Klub Przyrodników

Położenie: 2 km na północ od miejscowości Lipna (gm. Przewóz)
Dane ewidencyjne: Nadl. Wymiarki, obręb 4, wydz.: 238f, h, j, 239f, h, i, j, 240k, 241h, 253a, b
Proponowana powierzchnia: 20,42 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 91D0 (40%), 7140 (20%)

Propozycja powiększenia rezerwatu Żurawie Bagno sformułowana została w wyniku prac nad planem ochrony rezerwatu wykonanych w roku 2001 (Wołejko i Stańko 2001). Obejmuje włączenie do rezerwatu przylegających do niego, a powiązanych z nim hydrologicznie i siedliskowo, wydzieleń leśnych. Proponowany obszar reprezentuje głównie siedlisko boru bagiennego. Drzewostan buduje tu sosna w starszych klasach wieku, z niewielką domieszką brzóz Betula pendula i Betula pubescens, w typowym dla siedliska runie występują między innymi: przygiełka biała Rhynchospora alba, bagno zwyczajne Ledum palustre i wrzosiec bagienny Erica tetralix.

Położenie: 5 km na południe od Żagania
Dane ewidencyjne: Nadl. Żagań, obręb 2, wydz.: 109a, b, 110a, b, c, 111a, b, 112a, b, d, 131a, 132a, 133a, 152a, b, c, 62a, b, 63a, b, 64a, 65a, 66a, 86a, 87a, b, 88a, 89a, 130a, 151a, b, c
Proponowana powierzchnia: 538,65 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 4030 (70%), 6120 (20%)

Proponowany rezerwat obejmuje jeden z najlepiej zachowanych i największych w województwie lubuskim kompleks suchych wrzosowisk w granicach poligonu Żagań. Dominuje tutaj zespół wrzosowiska knotnikowego Pohlio-Callunetum, mający postać zbiorowiska krzewinkowego, z dominacją wrzosu zwyczajnego Calluna vulgaris. Towarzyszą mu jastrzębiec kosmaczek Hieracium pilosella, mietlica pospolita Agrostis capillaris oraz turzyca piaskowa Carex arenaria. Otwarte wrzosowiska i wydmy zasiedlają wyspecjalizowane gatunki fauny, spośród ptaków licznie występują tu lelek Caprimulgus europaeus i świergotek polny Anthus campestris. Do niedawna obszar ten stanowił jedną z ostatnich ostoi cietrzewia w Borach Dolnośląskich, jego ochrona wpisuje się w program restytucji tego gatunku.
Teren jest aktualnie użytkowany przez wojsko, co sprzyja zachowaniu otwartego krajobrazu. Jednak w przypadku zaprzestania w/w działalności lub zmiany jej charakteru związanego ze zmianą sposobu użytkowania poligonu obszar ten należy niezwłocznie objąć ochroną rezerwatową oraz planować i wdrażać działania ochronne pozwalające zachować jego walory przyrodnicze.

Położenie: 1 km na południe od Gryżyny (gm. Bytnica)
Dane ewidencyjne: Nadl. Bytnica, obręb 1, wydz.: 16d, 17a, b, d (część), f, i, 18a, b, c, d, g, h, i, j, l, m, n, o, r, Nadl. Bytnica, obręb 2, wydz.: 312l, m, n, 331a, b, c, d, g, h, i, n, 332a, d, h, 346a, b, c (część), d, f, g, h, j, k, l, m, 347a, b, d, g, h
Proponowana powierzchnia: 105,52 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 91E0 (70%)

Proponowany rezerwat obejmuje dno oraz zbocza zachodniej odnogi Rynny Gryżyńskiej na długości około 2,7 km. Zbocza urozmaicone są rozcięciami erozyjnymi, a dno rynny progami kemowymi. Całość pokrywają rożnego typu siedliska leśne, w tym ciekawe łęgi źródliskowe i przystrumykowe z licznymi niszami źródliskowymi i strugami odprowadzającymi wodę do Gryżyńskiego Potoku. Po zaprzestaniu użytkowania trzech młynów cały obszar proponowanego rezerwatu od kilkudziesięciu lat podlega renaturyzacji, przyśpieszonej zapewne po wprowadzeniu tutaj w 1986 roku bobra, który znacząco wpływa na kształtowanie stosunków wodnych tego obszaru. Rynna Gryżyńsko- Grabińska stanowiąca oś Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego obfituje w wypływy wód podziemnych, których zagęszczenie jest unikatowe w skali całej Wysoczyzny Lubuskiej. Na niewielkim obszarze zlewni Gryżynki o powierzchni 77,5 km2, zarejestrowano ponad 350 źródeł i wycieków zlokalizowanych w 70 wydzielonych strefach wypływu. Wskaźnik krenologiczny wynoszący 0,9 stref wypływu na 1 km² jest zbliżony do wartości charakterystycznej dla obszarów górskich. Proponowany rezerwat obejmuje obszar największej koncentracji źródeł.
Obiekt o istotnym znaczeniu dla skutecznej ochrony walorów przyrodniczych Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego oraz obszaru Natura 2000 SOO Rynna Gryżyny.

Położenie: 2 km na północ od miejscowości Krępa (miasto Zielona Góra)
Dane ewidencyjne: Nadl. Zielona Góra, obręb 1, wydz.: 350c, 351a, 352a, c, d, 353f, g, 354a, b, Nadl. Przytok, obręb 2, wydz.: 1a, b, 10a, 11a, b, c, d, f, g, k, l, m, n, o, r, s, 12a, b, c, d, f, g, j, 13a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, l, m, 14a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, 18c, d, 19a, b, c, 2a, b, c, k, 21a, b, c, d, 22a, b, c, d, f, g, 25c, d, 25k, l, o, 26f, g, h, i, j, 26k, l, m, n, 27a, b, c, d, f, g, h, 28a, b, c, d, f, g, h, 29a, b, 3a, b, c, d, f, g, h, 30a, b, c, d, 34a, b, c, d, f, 35a, b, d, f, 36a, b, c, d, f, h, i, j, 37a, b, c, d, f, g, h, 38a, b, f, g, 39g, h, i, j, m, n, o, p, r, s, t, w, x, 4a, b-01, b-99, d, f, h, i, 40a, b, c, f, g, h, i, j, k, l, 41a, b, c, d, 42a, b, c, d, 43a, 46a, b, i, 5a, b, m, o, p, r, 6a, b, f, g, j, k, 7a, b, c, f, g, i, 8a, k, 9a, b, gm. Czerwieńsk, obręb Wysokie, dz.: 13/6, 13/7, 13/8, 13/9, 14/4, 14/5, 28/4, 37/5, 829, 830, 831(część), gm. Zielona Góra, obręb Krępa, dz.: 30/8, 715 (część), 733 (część), 752/1 (część), 763/1 (część), 837/1 (część), 852/1
Proponowana powierzchnia: 708,64 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 91F0 (50%), 91E0 (20%), 9170 (10%), 3150 (10%)

Jeden z najcenniejszych przyrodniczo kompleksów leśnych położonych w dolinie Odry, na północ od miejscowości Krępa i około 10 km na północ od centrum Zielonej Góry.
Największą powierzchnię zajmują starodrzewia dębowe rosnące w dolinie na glebach typu mady. Ze względu na brak corocznego zalewania część łęgów ulega grądowieniu. Lasy reprezentują cechy pośrednie między łegami dębowo-wiązowo-jesionowymi a grądami. Na niewielkich wyniesieniach znajdują się fragmenty kwaśnych buczyn Luzulo pilosae-Fagetum. Na terenach zalewowych znajdują się bardzo dobrze wykształcone fitocenozy łęgów wiązowych Ficario-Ulmetum z bogatym podszytem, a bliżej rzeki - łęgi topolowe Populetum albae i wierzbowe Salicetum albo-fragilis.
W kompleksie leśnym znajduje się kilka dużych starorzeczy Odry o sierpowatym kształcie, powstałych po 1774 roku, kiedy nastąpiło przebicie nowo wykopanego koryta Odry i rzeka popłynęła nowym nurtem. Z fitocenoz wodnych starorzeczy odnotowano dobrze wykształcone zespoły lilii wodnych Nupharo Nymphaeetum, zespół żabiścieku Hydrocharitetum morsus-ranae, zespół rzęsy wodnej oraz na niedużych powierzchniach zespół osoki aloesowatej Stratiotetum aloidis. Niekiedy w dużych ilościach występuje tu salwinia pływająca Salvinia natans. Z zespołów szuwarowych dominują: szuwar pałki wąskolistnej i manny.
Pod względem ornitologicznym proponowany rezerwat stanowi kluczowy fragment ptasiego obszaru Natura 2000 Dolina Środkowej Odry. Jednym z najważniejszych gatunków jest związany ze starymi dąbrowami dzięcioł średni Dendrocopos medius, którego liczebność oszacowano na 90 par (Jerzak i in. 2001). Ze starymi buczynami związana jest rzadka muchołówka mała Ficedula parva oraz siniak Columba oenas. W bardziej niedostępnych miejscach gniazduje kania ruda Milvus milvus. W szuwarach na starorzeczach gniazduje kilka par żurawia Grus grus.
Świat płazów reprezentowany jest między innymi przez traszkę grzebieniastą Triturus cristatus, kumaka nizinnego Bombina bombina oraz traszkę górską Ichtyosaura alpestris, która występuje tutaj na północnych krańcach zasięgu w Polsce (Najbar 1998). Spośród gadów najcenniejszym gatunkiem jest żółw błotny Emys orbicularis spotykany w starorzeczach Odry. Występuje tu prawdopodobnie co najmniej 5-8 osobników, z czego 4 zostały oznakowane. Na uwgę zasługuje także wyjątkowo liczna populacja zaskrońca zwyczajnego Natrix natrix. Występuje tu ponad 30 gatunków ważek, w tym chronione: trzepla zielona Ophiogomphus cecilia i gadziogłówka żółtonoga Gomphus flavipes.
Obszar proponowany do ochrony rezerwatowej od wielu lat. Ważny element strefowania ochrony obszarów Natura 2000 OSO Dolina Środkowej Odry oraz SOO Krośnieńska Dolina Odry.

Położenie: 1 km na północny wschód od miejscowości Stary Zagór (gm. Dąbie)
Dane ewidencyjne: Nadl. Brzózka, obręb 3, wydz.: 96Bax, t, x, z, gm. Bobrowice, obręb Chromów, dz.: 999 (część), gm. Dąbie, obręb Brzeźnica, dz.: 1/4, 2/4, 3/4, gm. Dąbie, obręb Stary Zagór, dz.: 173/2, 186/3, 186/4, 191/2, 192, 196/1, 196/2, 196/3, 197/1, 197/2, 201, 202/1, 202/2, 204/1, 204/4, 215/2, 84, 85, 87, 88, 90/2, 91/1, 92, 93/2, 94
Proponowana powierzchnia: 40,81 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 9170 (50%)

Kompleks muraw kserotermicznych, ciepłolubnych łąk oraz lasów i zarośli zboczowych, na stokach doliny Bobru. Wśród lasów zboczowych dominują młode, ale o wysokim stopniu naturalności i dużym bogactwie florystycznym, grądy z bardzo licznie występującą kokoryczą wątłą Corydalis intermedia, a także m.in. z żankielem zwyczajnym Sanicula europaea, pierwosnkiem lekarskim Primula veris, dzwonkiem brzoskwiniolistnym Campanula persicifolia, lepnicą zwisłą Silene nutans. W dolnych partiach stoków i na terasie zalewowej występują grądy niskie.
W lasach tych znajdują się stanowiska m.in. listery jajowatej Listera ovata, wyki zaroślowej Vicia dumetorum, a także smardza jadalnego Morchella esculenta. Ciepłolubne zbiorowiska trawiaste o charakterze muraw lub kserofilnych łąk tworzą tu głównie rajgras wyniosły Arrhenatherum elatius, kłosownica pierzasta Brachypodium pinnatum, lebiodka pospolita Origanum vulgare, pszeniec różowy Melampyrum arvense, wyka długożagielkowa Vicia tenuifolia, klinopodium pospolite Clinopodium vulgare, drżączka średnia Briza media, len przeczyszczający Linum catharticum, dziewięćsił pospolity Carlina vulgaris.
Proponowany rezerwat jest istotnym elementem ochrony zróżnicowania siedlisk Obszaru Natura 2000 SOO Dolina Dolnego Bobru.

Położenie: 1 km na północ od miejscowości Bronowice (gm. Trzebiel)
Dane ewidencyjne: Nadl. Lipinki, obręb 2, wydz.: 281Aa, b, c, d, f (część), g, 287Aa, b, c, d, f, g, h, i, j
Proponowana powierzchnia: 72,97 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: odsłonięcia i procesy geologiczne, procesy sukcesji roślinności

Rezerwat geologiczny proponowany dla ochrony walorów przyrody nieożywionej, zlokalizowanych na terenie pierwszego w Polsce Geoparku Światowego UNESCO Łuk Mużakowa. Obszar proponowany do objęcia ochroną znajduje się na północny wschód od miejscowości Bronowice, w miejscu dawnej eksploatacji węgla brunatnego. Na obszarze proponowanego rezerwatu znajduje się poeksploatacyjne jezioro zapadliskowe stanowiące fragment "pojezierza antropogenicznego" z młodą rzeźbą erozyjną.
Niezwykłe formy erozji deszczowej tworzące się na obszarach składowania nadkładu przypominają "marsjańskie krajobrazy". Proponowany rezerwat ma wysoki potencjał dydaktyczny, jako obiekt obserwacji spontanicznych procesów sukcesyjnych na terenach silnie przekształconych przez człowieka (Suchożebrski i in. 2007).

Położenie: na południe od miejscowości Kowalice (gm. Iłowa)
Dane ewidencyjne: Nadl. Żagań, obręb 1, wydz.: 212d, i, 220a, b, d, f, h, i, j, k, l, n, 228a, d, g, j, k, l, 229a, b, c, j, 236a, b, f, g, j, 237b, j, l, 238a, 239a, 244a, c, d, 247d, g, h, 253a, b, d, i, 256d, j, 257a, d, f, g, h, Nadl. Żagań, obręb 2, wydz.: 441n, o, 442i, j, k, 461bx, c, d, f, g, h, l, m, p, r, s, t, w, x, y, z, 473d, f, g, h, m, o, p, 480c, g, h, i, k, l, m, n, p, t, 485h, i, gm. Iłowa, obręb Czerna, dz.: 855 (część), gm. Iłowa, obręb Kowalice, dz.: 18, 23 (część), 24/1, 24/2, 7
Proponowana powierzchnia: 199,45 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3260 (10%), 7140 (10%), 91E0 (50%)

Malownicza dolina Czernej Wielkiej z podlegającą naturalnym procesom, meandrującą rzeką, w części zajęta przez nieużytkowane stawy z roślinnością ziemnowodną (Elatine sp. div.) i torfowiskową (Sphagno-Eriophoretum angustifolii, Juncetum acutiflori) oraz interesującymi zbiorowiskami szuwarowymi (Scirpetum radicantis). Zbiorowiska leśne to głównie łęgi jesionowo-olszowe Fraxino-Alnetum oraz lasy bagienne (Sphagno-Alnetum, Carici elongatae-Alnetum).

Położenie: 1 km na południowy wschód od Czarnowa (gm. Słońsk)
Dane ewidencyjne: Nadl. Ośno Lubuskie, obręb 1, wydz.: 49a, 49b, 49c, 49d, 49f, 49g
Proponowana powierzchnia: 26,97 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 2330 (20%), 6120 (10%)

Obiekt graniczący przez szosę Kostrzyn - Słońsk z terenem Parku Narodowego Ujście Warty. Wydma śródlądowa, przechodząca dalej na teren Parku, w większości porośnięta borem sosnowym, jednak również z fragmentami bezleśnymi z murawami napiaskowymi, miejscami z odsłoniętym piaskiem. Licznie występujący goździk piaskowy Dianthus arenarius. W borze stanowisko sasanki łąkowej Pulsatilla pratensis.
Obiekt istotny dla ochrony siedlisk przyrodniczych obszaru Natura 2000 Ujście Warty, a także Parku Krajobrazowego Ujście Warty, postulowany do ochrony w dokumentacji planu ochrony obszaru Natura 2000.

Położenie: 2 km na północny wschód od Szczańca (gm. Szczaniec)
Dane ewidencyjne: Nadl. Babimost, obręb 1, wydz.: 75a, b, c, d, f, g, h, i, j, k, l, 76c, d, f, 85a, b, c, d, f, g, h, i, j, 86a, b, c, d, f, 87a, b, c, d, f, g, h, l, 88a, gm. Szczaniec, obręb Szczaniec, dz.: 1214, 18 (część)
Proponowana powierzchnia: 117,36 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 91E0 (80%), 9170 (10%)

Propozycja obejmuje powiększenie niewielkiego rezerwatu Uroczysko Grodziszcze. Formułowano ją już wielokrotnie, w opracowaniach BULiGL (Bernat i in. 1995), Klubu Przyrodników (Jermaczek 2005), a także w dokumentacji planu zadań ochronnych obszaru Natura 2000 Dolina Leniwej Obry. Istniejący rezerwat Uroczysko Grodziszcze leży w kompleksie ponad 100 ha lasów o naturalnym charakterze, reprezentujących siedlisko łęgu olszowo-jesionowego z niewielkimi fragmentami grądów i łęgów wiązowych. Obszar leży w widłach dwóch cieków - schodzących się pod Szczańcem odnóg Leniwej Obry, jest niedostępny, otoczony kompleksami użytkowanych ekstensywnie łąk i szuwarów. Drzewostan buduje przede wszystkim olsza czarna Alnus glutinosa, a we fragmentach silniej zgrądowiałych dąb szypułkowy Quercus robur i grab Carpinus betulus.
W podszycie dominują leszczyna Corylus avellana i czeremcha Padus avium, a miejscami dereń świdwa Cornus sanguinea. W typowo wykształconych płatach runa dominuje zawilec gajowy Anemone nemorosa, gwiazdnica wielkokwiatowa Stellaria holostea, kokorycz pusta Corydalis cava, ziarnopłon wiosenny Ficaria verna, szczyr trwały Mercurialis perennis, bluszczyk kurdybanek Glechoma hederacea, gajowiec żółty Galeobdolon luteum, zawilec żółty Anemone ranunculoides, miejscami licznie spotyka się także przylaszczkę Hepatica nobilis.
Proponowany rezerwat jest ostoją ponad 50 gatunków ptaków, w tym pięciu gatunków dzięciołów, (wśród nich rzadkiego dzięcioła średniego Dendrocopos medius), żurawia Grus grus, siniaka Columba oenas oraz rzadkich ptaków szponiastych, a także lokalną ostoją ssaków, w tym kilku gatunków nietoperzy. Z uwagi na znaczne zasoby rozkładającego się drewna interesująca i zróżnicowana jest także mykobiota (świat grzybów) obiektu oraz entomofauna, szczególnie chrząszczy. Obszar ten, zwany Puszczą, jest znanym miejscem kształtującym wiedzę o lesie naturalnym wielu pokoleń leśników ? uczniów pobliskiego Technikum Leśnego w Rogozińcu.

Położenie: na południe od Santoka (gm. Santok)
Dane ewidencyjne: Gm. Santok, obręb Santok, dz.: 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 412, 413, 414, 415, 416, 417, 418, 419/1, 419/2, 420, 421, 422
Proponowana powierzchnia: 59,66 ha
Kluczowe przedmioty ochrony, siedliska i gatunki: 3150 (10%), 91E0 (20%), siedliska ptaków wodnych i błotnych

Teren zalewowy Noteci przy jej ujściu do Warty. Kompleks płytkich rozlewisk - łąk zalewowych, turzycowisk i szuwarów mozgi, z licznymi wypełnionymi wodą obniżeniami, stanowiący siedlisko licznych zagrożonych gatunków ptaków wodnych i błotnych. W zależności od poziomu wody w okresie wiosennym gniazdują tu między innymi: śmieszka Chroicocephalus ridibundus, rybitwa czarna Chlidonias niger, cyranka Anas querquedula, płaskonos Anas clypeata, krakwa Anas strepera, zausznik Podiceps nigricollis, czajka Vanellus vanellus, rycyk Limosa limosa, krwawodziób Tringa totanus, kropiatka Porzana porzana, derkacz Crex crex i kilkanaście innych zagrożonych gatunków ptaków.
W okresie wędrówek zatrzymują się tu liczące kilka tysięcy ptaków stada kaczek, łysek, gęsi i łabędzi, a przy niższych stanach wody także liczne siewki, między innymi bataliony Philomachus pugnax. Żerowisko bielika Haliaeetus albicilla, kani rudej Milvus milvus i czarnej Milvus migrans.