Klub Przyrodników

Szczegóły

Kategoria: Węże

Krótka charakterystyka GNIEWOSZA PLAMISTEGO:

1. Przeciętna długość wyrośniętych osobników 45-65 cm, maksymalnie do około 75 cm, w zupełnie wyjątkowych przypadkach jeszcze nieco większe. Młode po urodzeniu mierzą od około 15 cm do około 22 cm.
2. Ubarwienie zmienne, samic szare, stalowe, szarobrunatne z dodatkowymi nieregularnymi plamkami, wzorkami. Ubarwienie samców brązowe, brązowo-pomarańczowe, miedziane, również z dodatkowymi nakrapianiami. Niekiedy układ plam u poszczególnych osobników tworzy deseń upodabniający je do zygzaka żmii. Brzuszna powierzchnia ciała u samic ciemno-szara, nakrapiana czarnymi kropkami i plamkami, u samców pomarańczowa, ceglasto-czerwona również z ciemnymi nakrapianiami. Ubarwienie młodych osobników: górna i boczne części ciała szare w różnych odcieniach, brzuszna powierzchnia jaskrawo czerwona lub ciemno ceglasta ze słabo widocznym nakrapianiem.
3. Okrągła źrenica, przez którą przechodzi (od szczytu głowy przez oko na początkowy odcinek tułowia) ciemna linia (jakby opaska na oczach).
4. Zamieszkuje przede wszystkim suche, otwarte, dobrze nasłonecznione, trawiaste i zakrzaczone tereny. Na ogół nigdy nie wygrzewa się bezpośrednio w promieniach słońca, a jedynie w ukryciu (wśród roślinności, pod powalonymi drzewami, kamieniami i wszelkimi innymi przedmiotami leżącymi na ziemi. Chętnie wnika do środowiska synantropijnego (pobliże zabudowań, sterty kamieni polnych, kamieniołomy, składy drewna, hałdy, zarastające linie kolejowe, a nawet wiejskie wysypiska śmieci, dzikie śmietniska itp.
5. Jest gatunkiem bezbronnym, w spotkaniu z potencjalnym wrogiem zwija się i próbuje atakować wyrzucając przedni odcinek tułowia, chętnie gryzie. Jest nerwowy, "gniewny", stąd jego nazwa gniewosz.

Szczegóły

Kategoria: Węże

Chrońmy węże!

Na świecie znanych jest ponad 2500 gatunków węży, w Polsce występują 4 z nich, natomiast na Ziemi Lubuskiej (w województwie lubuskim) zaledwie 3. Są nimi: zaskroniec zwyczajny Natrix natrix, gniewosz plamisty Coronella austriaca oraz jedyny rodzimy jadowity gatunek, tj. żmija zygzakowata Vipera berus.

Najczęściej spotykanym wężem jest bez wątpienia zaskroniec zwyczajny, pozostałe dwa gatunki należą do bardzo rzadkich elementów naszej rodzimej herpetofauny.

Mimo tego, że wszystkie z wymienionych gatunków podlegają u nas całkowitej ochronie prawnej, w ostatnich dziesięcioleciach zaznaczył się wyraźny spadek ich liczebności. Spadek ten pogłębia się z roku na rok i obecnie w skali całego kraju tylko lokalnie spotyka się węże nieco licznej, na pozostałych obszarach występują ich niedobitki, bądź brak ich zupełnie. Na terenie województwa lubuskiego, podobnie jak i na innych obszarach Polski, wiele znanych wcześniej stanowisk poszczególnych gatunków przestało istnieć, a na innych natknąć się można wyłącznie na pojedyncze osobniki. Aby przeciwdziałać dalszemu spadkowi ich liczebności należy rozpoznać główne (lokalne) zagrożenia poszczególnych populacji węży i podjąć skuteczne działania mogące przyczyniać się do zwiększenia liczebności w ich naturalnych środowiskach.

Za główne przyczyny ginięcia węży uważa się:

• niszczenie i przekształcanie ich pierwotnych, naturalnych środowisk,
• chemizację środowiska,
• toksyczne działanie metali ciężkich,
• rozwój motoryzacji,
• bezpośrednie zabijanie,
• nielegalne wyłapywanie do hodowli prywatnych i ogrodów zoologicznych.

W projekcie realizowanym w ramach działalności Klubu, finansowanym przez Program Małych Dotacji Globalnego Funduszu Środowiska ONZ, zamierzamy podjąć czynną ochronę stanowisk węży w naszym regionie.